در حفاری‌های باستان‌شناسی در شمال عراق یک پیکره سنگی گاو بالدار آشوری (لاماسو) که قدمت آن به دو هزار و ۷۰۰ سال پیش برمی گردد به‌رغم اندازه بزرگ آن تقریبا سالم کشف شده است.
پاسکال بوترلین، مسئول فرانسوی این حفاری، گفت: فقط قسمت سر این پیکره سنگی مفقود است که آن هم در مجموعه موزه ملی عراق در شهر بغداد نگهداری می‌شود.
به گفته او، بازرسان اداره گمرک عراق در سال‌های دهه نود میلادی قسمت سر این پیکره را از قاچاقچیان ضبط کردند.
وی در مورد این پیکره سنگی گفت: هیچ‌گاه در عمرم چیزی به این بزرگی کشف نکرده بودم. معمولا فقط در مصر و یا کامبوج آثار باستانی به این بزرگی کشف می‌شوند.
به گفته او، وزن این گاو بالدار دوران آشوریان حدود ۱۸ تن و اندازه آن ۳.۸ در ۳.۹ متر است.
این استاد باستان‌شناسی دانشگاه پانتئون- سوربون در پاریس افزود: جزئیات سنگ‌نگاری این پیکره خارق‌العاده است.
تصور می‌شود این پیکره سنگی که در فرهنگ باستان‌شناسی «لاماسو» نامیده می‌شود در ورودی شهر باستانی خورس‌آباد (دور شروکین به زبان عربی) قرار داشته که پایتخت امپراتوری آشوری نو بوده و حدود ۷۰۰ سال پیش از میلاد تاسیس شده است.
این «لاماسو» نظیر سایر پیکره‌های مذهبی قوم آشور سری نظیر انسان، بدنی شبیه گاو نر و همچون پرندگان دو بال دارد.
به گفته پاسکال بوترلین، ساخت این پیکره به دستور سارگون دوم، پادشاه آشوریان در سال‌های ۷۲۲ تا ۷۰۵ قبل از میلاد ساخته شد و برای حفاظت از شهر خورس‌آباد در نزدیکی دروازه آن نصب شده بود.
اولین بار ویکتور پلاسه، باستان‌شناس فرانسوی در اواسط قرن نوزدهم میلادی از این پیکره نام برده بود. ولی اطلاعات مربوط به آن در اسناد و پژوهش‌های تاریخی مدت‌ها مفقود شده بود تا این که دولت عراق در دهه نود میلادی کشف آن را در اولویت قرار داد.
در همین دوره تاراج‌گران به جستجوی آن شتافتند و پس از کشف و ربودن قسمت سر مجسمه با هدف قاچاق به خارج از عراق آن را تکه تکه کردند.
پس از وقوع جنگ و بحران طولانی در پی تصرف عراق توسط ارتش آمریکا، باقیمانده این پیکره در امان ماند.
حتی پیکارجویان داعش که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ شمال عراق را در کنترل داشتند و بسیاری از بنا‌های باستانی و اشیاء عتیقه را در این مدت نابود کردند از وجود این پیکره در خورس‌آباد بی‌خبر بودند.
پاسکال بوترلین گفت ساکنان روستای جدید خورس‌آباد قبل از فرار از تهاجم گروه داعش به سوی مناطق تحت کنترل دولت، این پیکره را پنهان کرده بودند.
