کودک ۴ ساله ای دارم که بعد از به سرقت بردن دوچرخه اش و … به شدت می ترسد به طوری که حتی در روز به تنهایی داخل آشپزخانه و اتاق نمی رود و مدام می گوید می ترسم دزد آن جا باشد. حتی اجازه باز کردن در تراس را نمی دهد. باید با او چگونه رفتار کنم؟ آیا باید به حرفش گوش دهم یا نه؟
پاسخ مشاور
با توجه به اتفاقی که برای کودک تان افتاده است، بروز این ترس طبیعی است. در این شرایط کودک نیاز به دستیابی مجدد به احساس امنیتی دارد که از دست رفته است. او با مشاهده رفتار و حالات شما شروع به برقراری اعتماد به محیط می کند؛ بنابراین شیوه رفتاری شما بسیار مهم و تعیین کننده است و برای او الگو قرار می گیرد.
برای حل مشکل کمی صبور باشید
در وهله اول توصیه می شود در رفع مشکل کودکتان عجولانه عمل نکنید. تعجیل و شتابزدگی در کاهش ترس کودک می تواند به جای درمان، اضطراب او را افزایش دهد. ترس معمولا به تدریج از بین می رود و لازم است با خونسردی و آرامش طبق گام هایی که در ادامه این مطلب بیان می شود، اقدام کنید.
یادتان باشد بسیاری از ترس ها طبیعی است پس هرگز کودکتان را به خاطر ترسی که دارد تحقیر و سرزنش نکنید و بدانید که بی توجهی یا حواس‌پرتی از چیزهایی که او را می ترساند کمکی به حل مشکل نمی کند.
گام اول) شناختن ترس: از این فرصت استفاده کنید و هیجان ترس را برای کودکتان توضیح دهید (به علائم جسمی و افکاری که حین ترسیدن برایش رخ می دهد اشاره کنید).
گام دوم) بیان علت ترس: از او بخواهید علت ترسش را بگوید و درباره آن با او صحبت کنید.
گام سوم) همدلی و طبیعی سازی ترس: با او درباره چیزهایی که او را می ترساند گفت‌وگو کنید. درباره اتفاق دزدی با او همدلی کنید و برایش توضیح دهید واقعه ترسناکی بوده و این طبیعی است که در هر مکان و زمانی از حضور دزد ترس داشته باشد. به کودک کمک کنید یاد بگیرد بر ترسش مسلط شود. به او یادآوری کنید که قبلاً هم در یک زمانی از چیزی می ترسیده و بعد از مدتی ترسش ریخته است و دیگر از آن نمی ترسد.
گام چهارم) اطمینان بخشی: به او این اطمینان را بدهید که در فضاهای امن مثل اتاق خانه یا آشپزخانه و … دزد وجود ندارد؛ به عنوان مثال بگویید: من می دانم که از رفتن به اتاق می ترسی و نگران دیدن دزد هستی، ولی خانه امن است و دزدی در آن جا نیست.
گام پنجم) مواجهه تدریجی: برای غلبه بر ترس، چاره ای جز رو به رو شدن با آن نیست؛ بنابراین بیش از حد لزوم از کودکتان مواظبت نکنید. به تدریج او را با چیزی که از آن می ترسد، روبه رو کنید اما به خاطر داشته باشید او را هیچ وقت به انجام دادن کارهایی که از آن واهمه دارد وادار نکنید. زمانی که کودکتان شرایط مطلوبی دارد، سالم و سرحال است به او قوت قلب بدهید و به او کمک کنید با ترسش روبه رو شود؛ برای مثال از او بخواهید از اتاق یا آشپزخانه چیزی را بیاورد، به تدریج فاصله و مدت زمانی را که کودک تنها باید سپری کند بیشتر کنید. توجه داشته باشید که تا کودک به مرحله ای عادت نکرده است، وارد مرحله بعدی نشوید. هرچه ترس کودک شدیدتر باشد، زمان بیشتری را باید برای کاهش و از بین بردن ترس صرف کنید.
