محققان از دو دهه پیش در حال جست و جو و پیاده سازی پروژه «مگافیش» بر روی رودخانه مائه کلونگ در جنوب شرقی آسیا بودند. آن ها در تلاش برای یافتن، مطالعه و محافظت از بزرگترین ماهیان آب شیرین جهان بودند. در قلب این پروژه این سوال وجود داشت: کدام گونه بزرگترین است؟
آن ها برای سالها آبراههای زمین را جستوجو کردند، اگرچه بارها بسیار نزدیک به اهداف خود بودند اما نتوانستند ماهی با وزن بیشتر از یک گربه ماهی غول پیکر که به وزن ۲۹۳ کیلوگرم بود، پیدا کنند. این کشف آنها در سال ۲۰۰۵ اتفاق افتاد. همین امر باعث شد آنها در خصوص این موضوع جست و جو بیشتری انجام دهند و به آن پی بردند غولهای رودخانهای در سرتاسر جهان اغلب به خوبی مورد مطالعه قرار نمیگیرند و در بیشتر موارد در حال انحطاط جدی هستند و برخی از گونهها در معرض انقراض هستند.
تیم تحقیقاتی هوگان در کامبوج به طور معجزه آسایی از ماهیگیران منطقه تماسی دریافت کردند که به گفته آنها یک ماهی غولپیکر آب شیرین را در رودخانه مائه کلونگ صید کرده اند. در تحقیقات صورت گرفته مشخص شد که این ماهی ۳/۹۶ متر طول و ۲۲۹ کیلوگرم وزن داشتهاست و در رکوردهای جهانی گینس در سال ۲۰۲۲ به عنوان بزرگترین ماهی آب شیرین ثبت و شناخته شدهاست.
این کشف به تیم محافظتی طبیعت برای محافظت از این غولها انرژی داد. بر خلاف گربه ماهی که در سال ۲۰۰۵ کشته و فروخته شد، ماهی خالدار صید شده در سال گذشته پس از نصب یک گیرنده آکوستیک، زنده رها شد. این به محققان این امکان را میدهد تا حرکات آن را دنبال کنند تا درباره گونهای که تقریباً هیچ نمیدانستند، اطلاعات بیشتری کسب کنند.
آن ها بر این باورند که:«این ماهیها را بدون اینکه واقعاً بدانیم از دست دادهایم. اکنون ما ابزارهایی برای مطالعه و محافظت از این موجودات شگفتانگیز داریم، بنابراین باید این دانش جدید را دریافت کرده و از آن استفاده کنیم. هنوز دیر نشده، ماهیهای بزرگ هنوز آنجا هستند.»
رقیب بزرگترین ماهی
ماهیهای آبشیرین مجموعه متنوعی از موجودات با اشکال مختلف و تاریخچه زندگی هستند، از کپورهای عظیم الجثه و گربه ماهی گرفته تا مارماهی های غول پیکر.
وجه مشترک آنها، علاوه بر اندازه عظیمشان، این است که بسیاری از جمعیت آنها به دلیل صید بی رویه، سدسازی، آلودگی، گونه های مهاجم و تغییرات آب و هوایی از بین رفتهاند. ماهی پارویی چینی که می توانست بیش از ۶ متر طول داشته باشد، در مراحل اولیه جستجوی این گروه محققین منقرض شده است.
آنها میگویند: «درک این موضوع که این ماهیها، که برخی از آنها صدها میلیون سال روی زمین بودهاند و در طول زندگی ما ناپدید میشوند، بسیار نگرانکننده بود.» ماهیهای غول پیکر شاخصی از سلامت رودخانه هستند، بنابراین کاهش آنها موضوعی نگران کننده برای اکوسیستمهای آب شیرین جهان است، که مطالعات نشان می دهد اغلب تخریب شده تر از همتایان دریایی و زمینی خود هستند.
تیم تحقیقاتی برای چندین سال، جستجوی خود را بر روی رودخانه مائه کلونگ در مرکز تایلند که در نزدیکی بانکوک است، متمرکز کرد. جایی که ماهیگیران ماهیهای عظیمی را شکار و رها می کردند. در طول فیلمبرداری تیم تحقیقاتی توانست «ماهی هیولا»، ر شکار کند، اما تیم مقیاس درستی برای وزن کردن این حیوان عظیم نداشتند.
با این حال تیم مشکوک بود که رودخانه مائه کلونگ در کامبوج نیز دارای ماهیهایی برای رکورد شکنی است.
ماهیگیران به تیم مرتباً از ماهیهای خاردار با وزن هزار کیلوگرم که صید میکردند، میگفتند اما تأیید این گزارشها دشوار بود.
در آن زمان تیم تحقیقاتی دیگر متشکل از دانشمندان آمریکایی در منطقه بودند تا برای اولین بار مطالعه تله متری را در شمال کامبوج انجام دهند و درباره الگوهای مهاجرت و رفتار ماهی ها در سیستم رودخانه مائه کلونگ اطلاعات بیشتری کسب کنند. سوابق نشان میدهد که ماهی خاردار تقریباً منحصراً در منطقه خاصی از رودخانه که در آن کشف شده بود، میماند. این بدان معناست که یک رویکرد مدیریتی مبتنی بر مکان، مانند ایجاد یک ذخیرهگاه که ماهیگیری در آنجا ممنوع است، به محافظت از ماهیها کمک میکند. چنین ذخایری در آسیای جنوب شرقی رایج است.