آلابست/ باستان شناسان در مصر بقایای یک شهرک که شبیه به یک مرکز خرید مدرن امروزی است را کشف کردند که از سوی مسیحیان در قرن ششم میلادی بر روی بقایای یک تاکستان رومی در مصر ساخته شده بود.
بر اساس اعلام مجله علمی «Antiquity» که به موضوعات باستان شناسی اختصاص دارد و توسط انتشارات دانشگاه کمبریج منتشر می‌شود، وجود شواهد این چنینی که طرح ریزی شده باشند، بسیار کمیاب است؛ چرا که ساخته‌های یونانیان و رومیان که پیدا شده اند، ساختاری به مراتب ساده‌تر از این دارند.
این مجتمع منحصر به فرد که از واحد‌های یک اندازه درست شده است، در منطقه ماریا (Marea) در مصر که اکنون روستای «هواریه» در سواحل جنوبی دریاچه مارئوتیس در نزدیکی شهر اسکندریه قرار دارد، ساخته شده بود.
باستان شناسان معتقدند که این مکان توسط زائران مسیحی در مسیرشان به سمت «ابومینا» در ۳۰ مایلی جنوب غربی اسکندریه ساخته شده است. ابو مینا یک صومعه و مرکز زیارتگاهی مسیحی و شهری قدیمی در ۴۵ کیلومتری شهر اسکندریه مصر است.
این مجتمع به عنوان یک نهادی جداگانه در ماریا با ویترین‌های فروشگاهی، بیمارستان، حمام و سایر امکانات رفاهی ساخته شده بود. به هر حال، زمانی که این مجتمع در نیمه دوم قرن ششم تکمیل شد، بخشی از امپراتوری بیزانس و محل بزرگترین بازلیکای مسیحی در مصر بود. کلمهٔ لاتین بازیلیکا در اصل به کاخ یا بزرگ تالار گفته می‌شود.
باستان شناسان اروپایی از دهه ۷۰ میلادی در حال حفاری این محوطه هستند؛ اما در سال ۲۰۱۷ محققان مرکز باستان شناسی مدیترانه‌ای دانشگاه ورشوی لهستان با استفاده از روش‌های ژئوفیزیکی به تحقیقات در این مکان پرداختند.
ماریوش گویازدا (Mariusz Gwiazda) از باستان شناسان مرکز باستان شناسی مدیترانه‌ای دانشگاه ورشوی لهستان در این خصوص نوشت: این فناوری پیشرفته ناهنجاری‌های مغناطیسی را نشان می‌دهد که نشانگر یک منطقه شهری متراکم بدون دیوار‌های دفاعی بوده است.
او همچنین افزود: این کشف، دانسته‌های ما از این مکان باستانی را متحول کرده است. شواهد ارائه شده نشان می‌دهد ماریا شهری بوده که به خوبی طرح ریزی شده بود و در آن نیاز‌های مردمان عادی در نظر گرفته شده بود. بخش بزرگتری از آن نیز طی یک پروژه شهرسازی ساخته شده بود.
البته چنین بنا‌هایی در دوره بیزانس غیر معمول نبود؛ چرا که سازه‌های ایجاد شده از سوی یونانیان و رومیان هنوز فراوان است.
این باستان شناس دانشگاه ورشوی لهستان همچنین به پایگاه «Ancient Origins» که در خصوص انتشار آخرن دستاورد‌های باستان شناسی فعالیت دارد، گفت: این شهر که داخل یک شهر دیگر است، شگفتی بزرگی برای ما بود؛ چرا که در این دوره هیچ شهر جدیدی در مصر ساخته نشده بود.
علاوه بر مغازه‌ها و اقامتگاه‌های خصوصی، واحد‌ها شامل دو حمام عمومی، پنج دستشویی روی سیستم فاضلاب و حتی یک بیمارستان بود.
در این گزارش آمده است که وجود چنین ساختمانی با دو حمام و دستشویی نشان دهنده توجه طراحان آن در خصوص سلامت ساکنان است.
ماریوش گویازدا همچنین به پایگاه «Ancient Origins» گفت: سازه‌های کشف شده در ماریا به ماننده هیچ یک از سازه‌های شناخته شده در جهان مدیترانه نیست.
او معتقد است این مکان، ممکن است یکی از آخرین مراکز شهری باشد که از سوی مسیحیان مصر پیش از فتح اعراب در اواسط قرن هفتم میلادی ساخته شده است.
