در سال ۲۰۲۱ زیرخاکیهای ارزشمندی پیدا شدند که اطلاعات شگرفی از زندگی پیشینیان در اختیار انسانهای امروزی قرار میدهند.
باستانشناسی از اسرار زندگی مردمان قدیم پرده بر میدارد. به لطف این علم، موزهها پر شده اند از دفینههای گرانقدر. جالب است بدانید به رغم اینکه دنیا سال سختی را در ۲۰۲۱ به دلیل همهگیری کرونا تحمل کرد، این سال به لحاظ باستانشناسی سالی بسیار درخشان بود.
در ۲۰۲۱ زیرخاکیهای ارزشمندی پیدا شدهاند که اطلاعات شگرفی از زندگی پیشینیان در اختیار انسانهای امروزی قرار میدهد. در این زیرخاکیها کاغذنگارهای از پابلو پیکاسو، نقاش شهیر اسپانیایی، آثار هنری مردمان باستان و سلاحهای قدیمی خودنمایی میکند. برخی از این زیرخاکیها به اندازهای جذاب هستند که حتی باستانشناسان را انگشتبهدهان گذاشتهاند. به همین دلیل خالی از لطف نیست اگر در ادامه با هم بینیم در ۲۰۲۱ چه زیرخاکیهای ارزشمندی توسط باستانشناسان پیدا شده است.
شاهکارهای هنری که در ۲۰۲۱ پیدا شد
در تاریخ حضور انسان در کره زمین، فاجعههای طبیعی، گذر زمان، سرقت و نبردهای خونین شاهکارهای هنری بیشماری را نابود کرده است. با این حال آثار هنری ارزشمندی در سرتاسر دنیا مخفی شدهاند تا روزی فرا رسد که بخت آنها باز شود و سر از موزهها و کلکسیونهای هنری در آورند. در ادامه به چند زیرخاکی هنری اشاره میکنیم که در ۲۰۲۱ رخ نشان دادند.
شاهکار نقاشی آلبرشت دورر (Albrecht Dürer)
مدتی پیش گالری هنری در ماساچوست (Massachusetts)، اثری ناشناس را به قیمت ۳۰ دلار به فروش رساند. خریدار این اثر، بدون اینکه بداند در حال خرید شاهکاری هنری است، این تابلو را انتخاب کرد. نقاشی که از آن صحبت میکنیم مادری را به تصویر کشیده که فرزندش را در آغوش دارد. این نقاشی در نگاه اول جاذبه خاصی ندارد، اما از شاهکاری هنری صحبت میکنیم که توسط آلبرشت دورر نقاشی شده و چندین سده قدمت دارد. خریدار این اثر هنری به صورت کاملاً اتفاقی پی برد که شاهکاری از آلبرشت دورر را خریداری کرده است. کارشناسان هنری برای این نقاشی قدیمی چیزی حدود ۵۰ میلیون دلار قیمت گذاشتهاند. از قرار معلوم آلبرشت دورر، این اثر را در سال ۱۵۰۳ میلادی به تصویر کشیده است.
جمجمه مرمرین اثر جان لورنستو برنینی (Lorenzo Bernini)
جیان لورنزو برنینی زاده سده ۱۵ میلادی در ایتالیاست. این هنرمند یدطولایی در معماری و مجسمهسازی دارد. کارشناسان هنری، برنینی را یکی از برجستهترین مجمسهسازان سده ۱۵ میلادی میدانند. این هنرمند مشهور در سبک باروک مجسمهسازی میکرد. آثار مختلفی از جان لورنستو برنینی باقی مانده است. با این حال یکی از ارزشمندترین آثار این هنرمند ایتالیایی چیزی حدود ۲۰۰ سال به عنوان اثری ناشناس در ایالت درسدن (Dresden)، آلمان نگهداری میشد، بدون اینکه کسی از ارزش اصلی این اثر باخبر باشد. این جمجمه با ظرافت تمام از سنگ مرمر تراش داده شده است.
ظرافت جمجمه مرمرینی که از آن صحبت میکنیم به اندازهای است که در نگاه اول با جمجمه واقعی انسان مو نمیزند. این جمجمه به رغم اینکه در واحد باستانشناسی هنری یکی از ایالتهای آلمان نگهداری میشد، کسی از سازنده آن خبر نداشت. نهایتاً باستانشناسان موفق شدند در ۲۰۲۱ پرده از اسرار این جمجمه مرمرین بردارند. اکنون میدانیم که جان لورنستو برنینی، مجسمهساز معروف ایتالیایی این جمجمه را از دل بهترین سنگهای مرمر تراش داده است. گفته میشود این جمجمه مرمرین روزگاری بسیار دور در روی میز پاپ الکساندر هفتم جا خوش کرده بود.
نقاشی رنگروغنی اثر پاول هنری و کاغذنگارهای اثر پابلو پیکاسو
ارتباطات خانوادگی باعث پیداشدن ۲ اثر ارزشمند هنری در ۲۰۲۱ شد. ماجرا از این قرار است که مردی اهل اوهایو (Ohio)، قصد فروش کلکسیون هنری والدینش را داشت. این مرد در حین بررسی آثار هنری که پدرومادرش سالها جمع کرده بودند، متوجه چندین نقاشی رنگروغن اثر پاول هنری، نقاش بریتانیایی شد. این آثار در انباری قدیمی نگهداری میشدند و کسی از ارزش واقعی آنها باخبر نبود. در این نقاشیها، پاول هنری، هنرمند برجسته بریتانیایی منظرههای زیبایی از ایرلند را به تصویر کشیده است. به گفته پاول هنری، وی سعی داشته تا با کشیدن این نقاشیها، روح واقعی طبیعت زیبای ایرلند را پیش روی مخاطب قرار دهد. هر کدام از این آثار هنری به قیمت گزاف ۲۰۰ هزار دلار فروخته شد.
پابلو پیکاسو شخصیتی برجسته در دنیای هنر مدرن است. این هنرمند اسپانیایی آثار بیشماری دارد. خوشبختانه بیشتر این آثار در موزههای سرتاسر دنیا و کلکسیونهای هنری جا خوش کردهاند. با این حال ارزش هنر پیکاسو به اندازهای است که حتی کاغذنگارههای وی نیز جایگاه ویژهای در دنیای هنر دارد. به همین دلیل در ۲۰۲۱ شاهد پیداشدن کاغذنگارهای از پابلو پیکاسو بودیم. کاغذنگارهای که از آن صحبت میکنیم به مدت ۵۰ سال در صندوقچهای در یکی از خانههای ایالت مِین (Maine)، آمریکا قرار گرفته شده بود. عمه بزرگ فردی که این کاغذنگاره در صندوقچهاش قرار داشت، این اثر هنری را مدتها پیش به وی داده بود. نگهدارنده این کاغذنگاره از آن زمان تاکنون اطلاع نداشت که با یکی از آثار هنری پابلو پیکاسو روبهرو است. در نهایت بخت این کاغذنگاره در ۲۰۲۱ باز شد و مالک آن در جریان قرار گرفت که یکی از آثار هنری پابلو پیکاسو را در اختیار دارد.
هنرهای باستانی که در ۲۰۲۱ پیدا شدند
باستانشناسان به رغم اینکه آثار زیرخاکی ارزشمندی را در دهههای اخیر از زیر خاک بیرون کشیدهاند، بر این باور هستند که هنوز هم گنجینههای ارزشمند پیدانشده زیادی در سرتاسر دنیا پراکنده است. به همین دلیل در ۲۰۲۱ هنرهای باستانی پیدا شد که یافتههای باستانشناسان را گسترش میدهد. در ادامه به ارزشمندترین هنرهای باستانی اشاره میکنیم که در ۲۰۲۱ پیدا شدهاند.
موزاییکی که ۱۶۰۰ سال قدمت دارد
از دیر باز تاکنون در ساخت عمارتهای بزرگ از آثار هنری استفاده میشود. به همین دلیل گاهوبیگاه با اکتشافهای باستانشناسی روبهرو هستیم که بقایای عمارتهای باستانی را به نمایش میگذارد. یکی از زیرخاکیهای ارزشمندی که در ۲۰۲۱ کشف شد، موزاییکی است که ۱۶۰۰ سال قدمت دارد. در منطقهای با نام یبنه، سنگی پیدا شد که باستانشناسان احتمال میدادند رازهای سربهمهری را در خود نهان دارد. به همین دلیل این سنگ را با اسید خاصی شستشو دادند. پس از شستشوی سنگ با این اسید، مشخص شد که این سنگ درواقع موزاییکی باستانی با قدمتی به درازای تاریخ است. نگارههای زیبایی بر روی این موزاییک قدیمی خودنمایی میکند. تحقیقات باستانشناسان مشخص کرد این موزاییک قسمتی از عمارتی بزرگ بوده که تاریخ ساخت آن به دوران امپراتوری بیزانس باز میگردد.
تندیسهایی از دوران حکومت رومیان باستان
شوخی بامزهای میان باستانشناسان وجود دارد که بر اساس آن دفینههای ارزشمند در روزهای پایانی اکتشاف پیدا میشوند. این شوخی درباره تندیسهایی رومی که در ۲۰۲۱ از زیر خاک بیرون کشیده شد، کاملاً صحت دارد. باستانشناسان در مکانی که سابقاً کلیسایی قدیمی بود، حفاریهای زیادی انجام دادند. این حفاریها دستاورد خاصی به دنبال نداشت، تا اینکه در آخرین روز زحمت باستانشناسان به بار نشست و ۳ تندیس به همراه جامی بسیار قدیمی در کلیسای سنتماری پیدا کردند. زمان ساخت تندیسهای تازه پیدا شده به سال ۱۰۸۰ دوران مسیحیت باز میگردد. این تندیسها از آن زمان تاکنون در کلیسای سنتماری نگهداری میشدند. با این حال در اواسط سده بیستم میلادی تخریب شدند و در دل خاک قرار گرفتند. با این حال بخت با این تندیسهای رومی یار بود تا یک بار دیگر از اعماق خاک بیرون کشیده شوند و به زیرخاکی ارزشمندی در ۲۰۲۱ تبدیل شوند.
سلاحهای باستانی که در ۲۰۲۱ رخ نشان دادند
جنگاورانی که در روزگاران قدیم در میادین نبرد از پا درآمدهاند، سلاحهایی از خود به جای گذاشتهاند که این سلاحها اکنون به آثار باستانی ارزشمندی تبدیل شده است. به همین دلیل در کنار آثار نفیس هنری، بناهای باستانی ارزشمند و تندیسهای باستانی، سلاحهای قدیمی نیز وجود دارد که گاهوبیگاه در گوشهوکنار دنیا از زیر خاک بیرون کشیده میشود. در ادامه سلاحهای باستانی را بررسی میکنیم که در ۲۰۲۱ از زیرخاک بیرون کشیده شدهاند.
آثار باستانی در مقبره قلج ارسلان اول
در اوایل سال میلادی ۲۰۲۱ باستانشناسان به کشف مهمی در ترکیه دست پیدا کردند. در این کشف مقبره قلج ارسلان اول (kilij arslan ii)، دومین پادشاه خاندان سلجوقی هویدا شد. این پادشاه مسلمان در سال ۱۰۹۶ میلادی پیروزمندانه از نبرد سویتت (Battle of Civetot) بیرون آمد. قلج ارسلان اول در این نبرد هزاران سرباز جنگهای صلیبی را از پا در آورد. در این اکتشاف در کنار کشف مقبره قلج ارسلان اول، قبر دختر قلج ارسلان نیز پیدا شد. همانگونه که انتظار دارید در این مقبره سلاحهای شاهانهای به همراه پادشاه به خاک سپرده شده بود. در کنار این سلاحها نیز سکهها و یابودهای ارزشمندی از دوران سلجوقیان پیدا شد.
شمشیری با قدمت ۹۰۰ سال
آثار باستانی فقط در دل خاک نفته نیستند. بعضی از این آثار راه خود را به دریا پیدا کرده اند در اعماق اقیانوس پنهان شدهاند. برای نمونه میتوان به شمشیر باستانی اشاره کرد که حفرهای دریایی در اعماق آبها جا خوش کرده بود. این شمشیر باستانی به صورت کاملاً اتفاقی توسط غواصی کنجکاو پیدا شد. جالب اینجاست به رغم اینکه سالیان سال این شمشیر در دل آبهای دریا قرار داشته، ظاهر خود را حفظ کرده و کاملاً از بین نرفته است. با این حال دانشمندان نتوانستهاند پرده از اسرار این شمشیر باستانی بردارند و متوجه شوند چرا چنین شمشیری سر از دریا درآورده است. شمشمیر باستانی که در ۲۰۲۱ از دل دریا بیرون کشیده شد، چیزی حدود ۹۰۰ سال قدمت دارد.
دفیفنههای پادشاهی
پادشاهان در طول تاریخ گنجهای بیشماری را به خزانه خود اضافه کردهاند. در کنار این گنجها، همانگونه که حتماً میدانید لوازم روزمره پادشاهان نیز از بهترین محصولات دوران خود به حساب میآمد. به همین دلیل آثار باستانی که از پادشاهان گذشته پیدا میشود، در گروه بهترین دستاوردهای باستانشناسی قرار میگیرد. در سال ۲۰۲۱ گنجهای باارزشی از پادشاهان قدیم پیدا شد که به جالبترین آنها اشاره میکنیم.
تکهای از تاج هنری هشتم
کوین داکِت (Kevin Duckett)، جستجوگر فلزات قیمتی به همراه دوستش در حین یکی از اکتشافهای خود در انگلستان به کشف ارزشمندی رسید. داکِت در حال جستجو برای پیداکردن فلزات ارزشمند بود که متوجه تکه فلزی در زیر خاک میشود. او ابتدا احتمال میدهد که فلزی بیارزش را در زیر خاک پیدا کرده است. با این حال از حفاری دست نمیکشد تا پس از رسیدن فلزی که زیر خاک پنهان شده بود، متوجه میشود که تندیس طلایی کوچکی پیدا کرده. پس از بررسیهای بعدی مشخص میشود که این تندیس قسمتی از تاج هنری هشتم، پادشاه انگلستان، است.
تاج هنری هشتم داستان بسیار جالبی دارد. تاریخشناسان بر این باور هستند که این تاج ابتدا برای هنری هفتم یا هنری هشتم، ساخته شد. با این حال در سال ۱۶۴۹ به دنبال براندازی پادشاهی، تاج ملوکانه در کورهای در برج لندن ذوب شد. زیبایی این تاج به اندازهای بود که هنرمندان به روشهای مختلف سعی در بازسازی آن داشتهاند. امید میرود پیدا شدن تکهای از تاج هنری هشتم، اطلاعات بیشتری از این دفینه شاهانه را در اختیار باستانشناسان قرار دهد.
الیاف پارچهای بنفش از دوران پادشاه داوود
شاید به نظر شما الیاف پارچهای باستانی ارزش چندانی نداشته باشد. با این حال جالب است بدانید این الیاف اطلاعات بسیاری از شیوهزندگی مردمان قدیم در اختیار باستانشناسان قرار میدهد. در این زمینه میتوان به الیاف پارچهای بنفشی اشاره کرد که در ۲۰۲۱ توسط باستانشناسان کشف شد. در داستانهای انجیل، داوود و سلیمان نبی، با لباسهایی بنفش به تصویر کشیده شدهاند. اکنون پس از گذشت هزاران سال، باستانشناسان الیاف پارچهای بنفشی پیدا کردهاند که از قرار معلوم قسمتی از لباس پادشاهان روزگار کهن است.
زمان ساخت الیاف پارچهای بنفشی که به تازگی پیدا شده به حدود هزار سال قبل از میلاد مسیح باز میگردد. بر اساس اسناد مذهبی، سلطنت داوود پیامبر در ۹۷۰ قبل میلاد تا ۱۰۱۰ بعد از میلاد بوده است. پادشاهی سلیمان نبی نیز از ۹۳۱ قبل از میلاد مسیح تا ۹۷۰ به طول انجامیده است. همان گونه که اشاره کردیم، رنگ الیاف پارچههای پادشاهان قدیم بنفش بوده است. با این حال باقیماندن رنگ بنفش بر روی الیاف باستانی تازه پیدا شده، در نوع خود جالب توجه است. گفته میشود رنگ بنفش در این الیاف از بدن حلزون استخراج میشده. این فرایند پیچیدگیهای خاصی داشته است. به همین دلیل نیز رنگ بنفش در روزگاران بسیار قدیم، رنگی گرانقیمت و شاهانه به حساب میآمد.