حاج_آقا_مجتبی_تهرانی: این تعبیری که مطرح می کنم از استاد ماست. (امام خمینی(ره)) این فرمایش ایشان است. می فرمودند: ایمان، مرتبه ای از علم است که در انسان ملازم با حالت خضوع و خشوع باشد؛ نه هر علمی. خوب دقّت کنید! به تعبیر ایشان مرتبه ای از علم است که ملازم با خضوع و خشوع باشد. ایمان سر فرود آوردن روح است. این را هم بدانید که پشتوانۀ ایمان، همیشه احساسات و عواطف و محبّت ها است. این ایمان است. تصدیق عقلی، ایمان نیست. ایمان؛ یعنی علمی که ملازم با این حالت باشد که در نتیجۀ آن، روح همیشه از آن تبعیّت می کند. به چنین باور و علمی که درون را زیر و رو کند، روح را همراه خود ساخته و به سوی خود بکشاند، ایمان می گویند. در آیات و روایات جایگاه ایمان را قلب تعبیر می کنند. ایمان در این جایگاه قرار می گیرد؛ زیرا دل مخزن محبّت و احساسات است. تبعیّت نیروها و تبعیّت اعضا و جوارح از چه نشئت می گیرد؟ از دل. چه بسا خود شما هم این گونه باشید. وقتی به کسی اعتراض می کنید و می گویید: چرا چنین کردی؟ می گوید: دلم خواست. منطقاً هم نمی تواند به شما جواب بدهد؛ لذا گاهی ممکن است انسان از نظر علمی تسلیم شود، ولی از نظر قلبی، نه.
