داده‌کاوی ایرنا نشان می‌دهد کاربران توئیتر برای بازنمایی علائم کرونا بیش از هر کلیدواژه‌ای از عبارات «افسردگی»، «تب»، «سرفه»، «بدن‌درد»، «بویایی»، «سردرد» و «آلزایمر» استفاده کرده و تجربه‌های خود در مواجهه با کرونا را در اختیار دیگر کاربران قرار دادند.
یکی از دغدغه‌های اصلی این روزها در جهان بیماری کووید-۱۹ یا کرونا به شمار می‌رود. یکی از مواردی که درباره کووید-۱۹ بیشتر مورد توجه قرار گرفته، علائم کروناست. بی‌تردید ابتلا به این بیماری عوارضی را نیز به همراه دارد.
با وجود اینکه زمان زیادی از شیوع بیماری کووید -۱۹ در سراسر جهان می‌گذرد اما هنوز تشخیص دقیق این بیماری و علائم آن دشوار است؛ زیرا علائم آن شبیه به سرماخوردگی است؛ حتی افرادی که به صورت کامل واکسینه شده‌اند نیز در معرض خطر هستند، اگرچه ممکن است شدت بیماری در این افراد کمتر باشد.
اما علائم گوناگون، بر اساس شیوع در افراد مختلف می‌توانند مورد توجه متخصصان قرار بگیرد. در این مطلب علائم همراه کرونا را که بیشتر از سایر علائم در داده‌های کاربران فضای مجازی مورد استفاده قرار گرفته‌اند در مردادماه ۱۴۰۰ مورد بررسی قرار داده‌ایم.
داده‌کاوی ایرنا با جمع‌آوری روزانه انبوه محتواهای علائم بیماری کرونا در توئیتر، بر اساس فعالیت کاربران مبتلا به کرونا، در بازه ۱۵ مردادماه ۱۴۰۰ تا ۱۵ مرداد ۱۴۰۱ را به دست آورده که در ادامه به بررسی این علائم می‌پردازیم.
هرچقدر که از عمر کووید-۱۹ بیشتر می‌گذرد، علائم کرونا و عوارض کرونا نیز تغییرات جدیدی پیدا می‌کنند. در ابتدا علائمی نظیر سرفه و تب جزء علائم بالینی بیماران کرونایی اعلام شد.
واکاوی داده‌های مرتبط با کرونا در بازه زمانی مردادماه ۱۴۰۰ تا مرداد ۱۴۰۱ نشان می‌دهد توئیتری‌ها ۱۱۳ هزار و ۶۲۶ توئیت کرونا همراه با سرفه زده‌اند و ۱۱هزار و ۴۴۳ کاربر، علائم تب را در ۱۴ هزار و ۹۵۲ توئیت اعلام کرده‌اند.
آیا رابطه‌ای بین افزایش ابتلا در داده‌های توئیتر با شروع موج کرونا وجود دارد؟
نمودار روندنمای مطالب منتشرشده یکی از مهم‌ترین گراف‌هایی است که روند شیوع گسترده کرونا را به‌خوبی آشکار می‌سازد. در نگاه کلی، هنگامی که وزارت بهداشت آغاز موج شیوع جدید و وضعیت قرمز را اعلام کرده است توئیت‌های سرفه و کرونا نیز بیشتر شده‌اند.
اما سه قله مهم در این نمودار انتشار محتوا در ۲۳ مرداد و ۲۳ بهمن ۱۴۰۰ و همچنین ۲۵ تیرماه ۱۴۰۱ وجود دارد که در جست‌وجوی اخبار سال گذشته نشان می‌دهد در این تاریخ‌ها برای جلوگیری از شیوع بیشتر، ممنوعیت‌های متفاوتی اطلاع‌رسانی شده و در هر سه قله انتشار محتوای سرفه و تب، وزارت بهداشت موج جدید کرونا را در کشور اعلام کرده است.
کاربران همراه سرفه چه علائمی را توئیت کرده‌اند؟
بررسی ابر کلمات واژگان و هشتگ‌های پرتکرار توئیت‌های کرونا و سرفه، یکی دیگر از ابزارهای تحلیلی برای واکاوی علائم همراه با سرفه است. «بدن درد» پرتکرارترین کلیدواژه‌ای است که در محتوای همراه کرونا و سرفه استفاده شده است. به جز این کلیدواژه، علائم دیگری چون تنگی نفس، تب و لرز همراه با سرفه پرتکرار شدند.
با توجه به شیوع گسترده بیماری کووید-۱۹ در سطح جهانی، مساله‌ای که بیش از پیش مطرح می‌شود اینکه، کاربران علائم دیگری را به غیر از علائم معمول کووید-۱۹ در شبکه‌های اجتماعی بیان کرده‌اند. به طور مثال سردرد ۶ هزار و ۹۹۳ توئیت از ۵ هزار و ۸۰۹ کاربر با کرونا توئیت زده شده است.
علائم بعد از ابتلا در داده‌های توئیتر چیست؟
در این همه‌گیری، غیرقابل‌پیش‌بینی بودن اوضاع، جدی بودن خطر، دورکاری، اعلام محدودیت‌های اجتماعی، منع دورهمی‌ها و تحلیل‌ها و اطلاعات نادرست موجب نگرانی زیاد در جامعه شد. با این تفاسیر کرونا به دلیل تأثیر بر همه ابعاد زندگی، بسیاری از مردم را درگیر مشکلات بهداشت روان از جمله، افسردگی و اضطراب کرده است.
واکاوی داده‌های مرتبط با موضوع کرونا و افسردگی در توئیترفارسی در بازه زمانی تابستان ۱۴۰۰ تا تابستان ۱۴۰۱ نشان می‌دهد ۲۲ هزار و ۹۱۵ توئیت در این مدت از سوی ۱۷ هزار و ۲۲ کاربر منتشر شده است.
اما ممکن است کسانی که دچار افسردگی دوره کرونا شده‌اند پیش از ابتلا به کووید-۱۹ نیز علائم افسردگی را داشته‌اند و کرونا و محدودیت‌ها، آن علائم را بروز داده و زندگی روزمره آن‌ها را مختل کرده است و یا چالش‌های از دست دادن شغل، مشکلات در مراقبت از کودکان یا مشکلات دیگری با روال عادی، باعث پدیدارشدن علائم افسردگی و اضطراب شده‌اند.
تحقیقات زیادی در زمینه علائم و عوارض کرونا انجام شده اما علائم دیگری نیز که باعث نگرانی است، بروز مشکلات ذهنی در افراد مبتلا به بیماری کروناست که نشان می‌دهد عفونت ناشی از این بیماری می‌تواند علائم آلزایمر و فراموشی و عدم تمرکز را در بین افراد تشدید کند.
در واکاوی توئیت‌ها با موضوع کرونا و آلزایمر ۵ هزار و ۱۰۱ توئیت در بازهٔ یکساله از ۴ هزار و ۵۰۱ کاربر بعد از ابتلا به کرونا علائم فراموشی، عدم تمرکز را توئیت کرده‌اند.
طبق گزارش خبرگزاری صداوسیما، نشریه ایندیپندنت نوشته: تحقیقات اولیه نشان می‌دهد احتمال دارد ابتلا به بیماری ویروس کرونا، شروع بیماری آلزایمر را در بیمارانی که از علائم عصبی مانند «مه مغزی» یا از دست‌دادن بویایی و چشایی رنج می‌برند، تسریع کند. همچنین در تحقیق متفاوت دیگری در این گزارش آمده است افرادی که به بیماری کرونا مبتلا می‌شوند بیشتر در معرض خطر از دست‌دادن حافظه بلندمدت و درگیرشدن با مشکلات ذهنی قرار دارند.
رتبهٔ افسردگی داده‌های توئیتر در همه‌گیری جهانی
در این بخش، علائم کاربران هنگام ابتلا و بعد از ابتلا به طور مجزا مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفته شد که در یک نمودار به طور خلاصه به نمایش درآورده‌ایم.
افسردگی و اضطراب پرتکرارترین مضمون مطرح شده از سوی کاربران توئیتر بود که انزوای اجتماعی، کاهش اعتمادبه‌نفس، عوارض بیماری، عوارض داروها، ترس از انتقال ویروس به خانواده، اخبار و شایعات، بی‌خوابی‌های طولانی … می‌تواند از علت‌های افسردگی باشد.
نقد و نظر
علائم کرونا در هر فرد با فردی دیگر متفاوت است. ممکن است چند روز پس از ابتلا علائم خفیف مانند سرماخوردگی داشته باشند و کاملا خوب شوند اما برخی موارد می‌توانند شدید باشند. علائم همچنین ممکن است هفته‌ها ادامه داشته باشد، حتی اگر خفیف باشد.
خستگی، سرفه و تب علائمی هستند که ممکن است بعد از دوره کوتاه‌مدت رفع شوند اما در برخی دیگر ممکن است اختلال فکری، خستگی شدید، درد یا سرگیجه ادامه‌دار شوند. اما طبق داده‌کاوی، میزان افسردگی در حال حاضر بسیار بالاست که زنگ خطری برای جامعه به‌حساب می‌آید.
از طرفی، تأثیر طولانی‌مدت استرس ابتلا به بیماری کووید-۱۹ و یا پیامدهای روانی در افراد مبتلا و نزدیکانشان، ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها به طول انجامد و یا حتی پنهان بماند. بدون تردید پیشگیری و مدیریت علائم و عوارض کووید-۱۹ نیازمند پژوهش و استفاده از روان‌شناسان و کارکنان مراقبت‌های بهداشت روان سازمان‌های پزشکی است.
چند توصیه اساسی در مشکلات بهداشت روان هر فردی، پرهیز از قرارگرفتن در معرض شایعات و اخبار غیر معتبر، عمل به پروتکل‌های اعلام شده، احوال‌پرسی خانوادگی و دوستانه به‌صورت تلفنی و ورزش روزانه در خانه است؛ در پایان اگر حالت افسردگی ادامه‌دار شود، با حفظ آرامش از روانشناس کمک گرفته شود.
