خبر از همه گیری گونه جدید ویروس «زیکا» در جهان به گوش می رسد که از پشه به انسان انتقال پیدا می کند و از طریق تماس جنسی و انتقال خون از انسان به انسان سرایت خواهد کرد، این بیماری علایمی چون تب ، سردرد و تورم مفاصل دارد
در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ خبر از همهگیری ویروسی به نام زیکا به گوش رسید. این همهگیری از برزیل شروع شد و به دیگر کشورهای قاره آمریکا سرایت کرد. سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۶، این بیماری را به عنوان وضعیت اضطراری در بهداشت عمومی جهان اعلام کرد، وضعیت اضطراری در پایان آن سال لغو شد اما بیش از ۳۷۰۰ کودک در اثر این بیماری، با نقص مادرزادی متولد شدند.اما انگار این ویروس قرار نیست دست از سر مردم جهان بردارد زیرا به تازگی محققان موسسه ایمنیشناسی لایولای کالیفرنیا هشدار دادند که جهان باید گوشبهزنگ جهشهای جدید این ویروس که از پشهها منتقل میشود، باشد.
ویروس زیکا چیست؟
زیکا یک بیماری مسری از پشه است و معمولا علایمی شبیه ویروسهای دنگی و چیکونگونیا دارد که به وسیله همان جنس حشرات، یعنی پشه تب زرد منتشر میشوند. تا سال ۲۰۰۷ این ویروس، خطرناک به شمار نمیآمد زیرا تنها علایم خفیفی از آن ثبت شده بود و آن را به نقص مادرزادی یا میکروسفالی ارتباط نداده بودند.اما در سال ۲۰۱۵ مشخص شد این بیماری با آسیب مغزی جنین،میتواند مشکلات مادامالعمر شناختی و سلامتی را به همراه داشته باشد.شایعترین علایم این بیماری شامل تب، سردرد، سوزش و قرمزی چشم، مفاصل متورم و درد عضلانی و بثورات خارشدار در سراسر بدن است.
چگونه منتقل میشود؟
ویروس زیکا از سوی پشهها در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری منتقل میشود و علایم ابتلای آن معمولا در بزرگ سالان خفیف است اما گزارشهایی مبنی بر ابتلا به این ویروس در ۸۶ کشور در سراسر جهان منتشر شده است.این ویروس غیر از نیش پشه میتواند از طریق تماس جنسی، انتقال خون و فراوردههای خونی و پیوند اعضا از انسان به انسان سرایت کند.
زیکا زنان باردار را تهدید میکند
سازمان ملی سلامت انگلیس میگوید: «در صورت ابتلای شما در دوران بارداری، ویروس زیکا میتواند به رشد کودک لطمه بزند و به بروز مشکلاتی در مغز کودک و میکروسفالی منجر شود.»از آن جاییکه امکان ابتلای بدون علامت به این ویروس وجود دارد، توصیه میشود، هرکس که بهتازگی از کشوری که در آن خطر ویروس زیکا وجود دارد، بازمیگردد، تا سه ماه بعد از باردار شدن خودداری کند.همچنین شواهدی مبنی بر ارتباط علتومعلولی بین ابتلا به ویروس زیکا در دوران بارداری و تولد کودک مبتلا به اختلال مادرزادی میکروسفالی وجود دارد. در این بیماری، مغز جنین به طور طبیعی رشد نمیکند و نوزاد با نقص عضو شدید به دنیا میآید.
زیکا تکامل مییابد
محققان دریافتند که برای ویروس زیکا تقریبا آسان است که تغییر در اسید آمینه واحد را ایجاد کند تا به ویروس اجازه دهد کپیهای بیشتری از خود بسازد و در نتیجه ابتلاها بیشتر شود. این جهش، توانایی ویروس را برای تکثیر در موشها و همچنین در پشهها افزایش میدهد. این نوع زیکا همچنین افزایش تکثیر در سلولهای انسانی را نشان داد.نرخ تکثیر بالا در یک پشه یا میزبان انسان، میتواند انتقال ویروس یا بیماریزایی را افزایش دهد و باعث شیوع جدیدی شود. محققان اعلام کردند که نوعی از زیکا را کشف کردهاند که به مرحلهای از تکامل رسیده و متاسفانه اگر این نوع از ویروس شایع شود، ممکن است در زندگی انسان مشکلات مشابه ایجاد شده در موشها را داشته باشیم.
راه درمانی وجود ندارد
محققان هم اکنون بهدنبال راههایی برای تطبیق واکسنهای زیکا و درمانهایی هستند تا با این جهش خطرناک مقابله کنند اما تاکنون هیچ دارو، درمان و واکسنی برای مقابله با این ویروس پیدا نشده است.
برای نوشتن این مطلب از ایندیپندنت کمک گرفته شده است
نویسنده : مهسا کسنوی | روزنامه نگار