تحقیقات نشان داده است که دو ماراتن میتواند به اندازه ده سال مردان را پیرتر کند. مطالعات صورت گرفته روی افراد ۴۰ سال و بالاتر که در حداقل ۱۰ مسابقه استقامتی شرکت کرده بودند، نشان داد که دیواره شریانهای اصلی آنها بسیار سفت تر و سختتر از آن چیزی است که برای گروه سنی آنها انتظار میرفت.
به طور کلی، مشخص شد مردانی که به طور منظم در رویدادهایی مانند ماراتن، مسابقات سهگانه و مسابقات دوچرخهسواری شرکت میکنند، دارای سن عروقی یک دهه بزرگتر از سن تقویمی خود هستند. کارشناسان هشدار دادند که این موضوع میتواند این افراد را در معرض خطرحملات قلبی و سکته قرار دهد.
با این حال، مطالعات صورت گرفته روی بیش از ۳۰۰ ورزشکار معمولی نشان داد زنانی که در مسابقات استقامتی شرکت میکنند، از سلامت بیشتری برخوردار هستند. طبق محاسبات صورت گرفته، سن عروقی زنان ورزشکار ۶ سال کمتر از سن واقعی آنها است.
دانشمندان بیان داشتند که این مطالعه که توسط بنیاد قلب بریتانیا صورت گرفته است، نمیتواند توضیح دهد که چرا رویدادهای استقامتی تأثیرات متفاوتی بر مردان و زنان دارد. مطالعات دیگر نیز نشان دادهاند که سختتر شدن کار قلب برای پمپاژ خون در بدن میتواند باعث تغییراتی در قلب شود.
محققان بیان میدارند که به طور کلی ورزش میتواند خطر ابتلا به مشکلات قلبی و گردش خون را کاهش دهد. از سوی دیگر، فواید فعالیت بدنی متوسط و منظم برای سلامت قلب به خوبی ثابت شده است. با این حال دانشمندان بر این باورند که تحقیقات بیشتری نیاز است تا دریابیم چرا رویدادهای استقامتی ممکن است تأثیر منفی بر شریانهای مردان داشته باشد.
در این تحقیق که در کنفرانس انجمن قلب و عروق بریتانیا (BCS) در منچستر ارائه شد، محققان سه مرکز شامل مرکز قلب بارتز در بیمارستان سنت بارتولومئو، بیمارستان سنت جورج و دانشگاه کالج لندن (UCL) حضور داشتند. در این مطالعه، بیش از ۳۰۰ ورزشکار حرفهای با تعداد مساوی از مردان و زنان مورد بررسی قرار گرفت. این افراد بالای ۴۰ سال داشتند، در بیش از ۱۰ مسابقه استقامتی شرکت و حداقل به مدت ۱۰ سال به طور منظم ورزش کرده بودند. ورزشکارانی همچون دوچرخه سواران، شناگران و قایقرانان که مسافتهای طولانی را در طی مسابقات طی میکنند به عنوان بزرگترین گروه این مطالعه حضور داشتند. در این مطالعه از اسکن MRI قلب برای بررسی سفتی آئورت (بزرگترین شریان بدن انسان که خون غنی از اکسیژن را از قلب به سایر اندامها میبرد) استفاده شد.
در نتیجه این بررسی ها، محققان دریافتند که آئورت مردان سفتتر و به طور متوسط ۹.۶ سال بزرگتر از سن تقویمی آنها بوده است. همچنین آنها بیان داشتند که سن عروقی ورزشکاران زن تقریباً مشابه سن واقعی آنها بوده است.
اما هنگامی که دانشمندان آئورت نزولی را (که از قفسه سینه میگذرد) بررسی کردند، تفاوتهای مهم تری بین مردان و زنان مشاهده کردند. در نتیجه بررسی این شریان، سن عروقی ورزشکاران مرد ۱۵ سال بیشتر از میانگین سن تقویمی آنها بود. با این حال، زنان ورزشکار سن عروقی ۶ سال کمتر از میانگین سنی خود را نشان دادند.
پروفسور جیمز لیپر، دستیار مدیر پزشکی در بنیاد قلب بریتانیا گفت که برای بررسی این موضوع همچنان به تحقیقات بیشتری نیاز است. او افزود: «قلب ورزشکارانی که تمرینات استقامتی انجام میدهند، نسبت به افراد معمولی عملکرد بیشتری برای پمپاژ خون به اندامها نشان میدهند.
تحقیقات نشان داده است این مساله در برخی موارد میتواند باعث تغییراتی در قلب شود.»
با این حال، باید خاطر نشان کرد که تحقیقات نشان داده اند که ورزش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و گردش خون را کاهش میدهد و به کنترل وزن و کاهش فشار خون و کلسترول کمک میکند.
دکتر ربکا هیوز، محقق بالینی در UCL و مرکز قلب بارتز، که این مطالعه را رهبری کرد، گفت: «مطالعه ما نشان داده است که در ورزشکاران حرفهای مرد، عمدتاً دیواره شریان آئورت سفتتر است؛ بنابراین سن عروقی آنها نیز بیشتر است. اما در رابطه با زنان، ما شاهد یک یافته متضاد عجیبی بودیم؛ برخی از نواحی آئورت زنان ورزشکار چندین سال جوانتر از سن تقویمیشان بود. در افراد غیر ورزشکار، سفت شدن آئورت با بیماریهای قلبی و گردش خون همراه است.»
هرچند شاید هر فرد به بیماری قلبی و عروقی مبتلا شود، اما عمدتاً مردان نسبت به زنان درصد بیشتری از مبتلایان را شامل میشوند. همچین باید خاطرنشان کرد که حدود ۴ میلیون مرد و ۳.۶ میلیون زن در حال حاضر با بیماریهای قلبی و گردش خون در بریتانیا زندگی میکنند.