سلامت کلیه اغلب نادیده گرفته میشود، اما برای سلامت کلی شما حیاتی است، زیرا عملکرد صحیح کلیهها به فیلتر کردن سموم و بازگرداندن ویتامینها به جریان خونتان کمک میکند.
متاسفانه آسیب کلیوی شایع است و طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده ۳۷ میلیون نفر با بیماری کلیوی زندگی میکنند که در صورتعدم درمان میتواند منجر به مشکلات جدی سلامتی مانند فشار خون بالا، بیماری قلبی، سکته مغزی و مرگ زودرس شود.
چرا آسیب کلیه خطرناک است؟
کلیهها به فیلتر کردن سموم و مواد زائد خون کمک میکنند. زمانی که کلیههای شما آسیب میبینند سطوح بالای محصولات جانبی خطرناک میتوانند خون را مسموم ساخته و بر بسیاری از اندامهای حساس دیگر تاثیر بگذارند. نارسایی کلیه میتواند به سرعت ایجاد شود و بدون مراقبتهای فوری و ویژه کشنده خواهد بود.
چه چیزی باعث آسیب کلیه میشود؟
نارسایی کلیه میتواند پس از آسیب فیزیکی ضربهای به کمر رخ دهد یا اگر شرایط پزشکی دیگری جریان کلیههای شما را مسدود کند وضعیت نامناسبی برای کلیه ایجاد میشود. اگر انسداد حالب (وظیفه انتقال ترشحات کلیهها یا همان ادرار را از کلیهها به مثانه بر عهده دارد؛ م.)های شما مانع از ادرار شوند این امر میتواند باعث تجمع خطرناک مواد سمی و زائد در کلیهها شود. لختههای خون و عفونتهای سیستم ایمنی مانند لوپوس از علل شایع آسیب کلیه هستند.
طبق گفته کلینیک مایو “بیماری مزمن کلیوی زمانی رخ میدهد که یک بیماری شرایط عملکرد کلیه را مختل کند و باعث بدتر شدن آسیب کلیه طی چند ماه یا چند سال شود. بیماریها و شرایطی که باعث بیماری مزمن کلیوی میشوند عبارتند از:
- دیابت نوع ۱ یا نوع ۲
- فشار خون بالا
- گلومرولونفریت یا التهاب واحدهای فیلتر کننده کلیه (گلومرول)
- نفریت بینابینی، التهاب لولههای کلیه و ساختارهای اطراف آن
- بیماری کلیه پلی کیستیک یا سایر بیماریهای کلیوی ارثی
- انسداد طولانی مدت مجاری ادراری، ناشی از شرایطی مانند بزرگی پروستات، سنگ کلیه و برخی سرطانها
- ریفلاکس مجرای ادراری، وضعیتی که باعث برگشت ادرار به کلیهها میشود.
- عفونت مکرر کلیه که اغلب پیلونفریت نامیده میشود.
چگونه به جلوگیری از آسیب کلیه کمک کنیم؟
شما میتوانید با پرهیز از مصرف مقادیر بالای داروهای بدون نسخه که به کلیهها آسیب میرسانند داروهایی مانند آسپرین، استامینوفن، ایبوپروفن و سایر داروهای ضد درد خطر آسیب کلیوی خود را کاهش دهید. هم چنین، شما باید به طور منظم تحت بررسی درباره دیابت و فشار خون قرار بگیرید. غربالگری توسط پزشک و حفظ یک سبک زندگی سالم نیز موثر هستند.
انسداد در دستگاه ادراری دردسرساز است. اگر مواد زائد ادراری دفع نشوند تجمع پیدا میکنند و سطوح بالایی از سموم را در کلیهها ایجاد کنند. سنگ کلیه، لخته شدن خون و بزرگ شدن پروستات از علائم شایع مشکل ادراری هستند.
احتباس مایعات در اندامها
از آنجایی که کلیهها به دفع سموم از خون برای دفع مواد زائد کمک میکنند نشانه منظم آسیب کلیه احتباس مایعات است. شایعترین محل احتباس مایعات در پاها میباشد که به عنوان اِدِم شناخته میشود. همچنین ممکن است متوجه احتباس مایعات انگشتان، دستها یا شکم شده باشید. اگر علائم فشاری را مشاهده کردید که مدتی به طول میانجامد تا ناپدید شوند باید در مورد علائم احتمالی آسیب کلیه با پزشک خود صحبت کنید.
درد قفسه سینه، تنگی نفس یا ضربان قلب نامنظم
زمانی که کلیهها نمیتوانند فشار خون را تنظیم کنند آسیب کلیه میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در سیستم قلبی و تنفسی شود. فشار خون بالا میتواند تنفس را دشوار کند یا باعث شود قلب سختتر کار کند و منجر به تپش قلب یا ریتم نامنظم قلب شود.