تازه خوردن یک غذای خوشمزه را تمام کردهاید که شروع میشود: سرفههای بعد از خوردن غذا! این سرفههای عجیب ممکن است گاهی باشند و گاهی نه ولی اغلب بعد از خوردن غذا شما را غافلگیر میکنند.
طبیعی است هرازگاهی سرفه کنیم اما اگر میبینید اغلب بعد از خوردن غذا سرفه میکنید ممکن است مشکلی در سلامتیتان وجود داشته باشد.
بیشتر وقتها سرفه علامتی از یک عارضه است. بدن به تحریک گلو با سرفه واکنش نشان میدهد؛ بنابراین بهترین کار این است که سرفهها را با پیداکردن دلایل اصلی آن درمان کنید.
به راستی چرا بعد از خوردن غذا سرفه میکنید؟
پاکسازی سیستم تنفسی از محرکها
سرفه واکنشی است که زمانی رخ میدهد که بدن احساس میکند لازم است محرکهایی را از سیستم تنفس دفع کند. مثلاً اگر ذرات غذا یا خلط در گلو باقی بمانند، بدن سرفه را شروع میکند تا این چیزهای ناخواسته از سیستم تنفس به بیرون رانده شوند.
نواع خاصی از غذاها میتوانند بعد از خوردن سبب خلط شوند، مثلاً لبنیات. بعضی از افراد به شیر و پنیر و خامه حساسیت دارند. در این افراد بدن تولید خلط را افزایش میدهد که سبب سرفه بعد از غذا میشود. در این مورد، اجتناب از محصولات لبنی میتواند به کنترل سرفه کمک نماید
در بیشتر موقعیتها میتوانید با تغییر رژیم غذایی، عادتهای غذایی و یا استفاده از دارو، از سرفه پیشگیری کنید. بهترین راهحل این است که با مشورت و تشخیص پزشک این کار را انجام دهید. سپس میتوانید تغییرات لازم را در سبک زندگیتان ایجاد نمایید تا علت اصلی سرفه بعد از غذا برطرف شود.
حملات سرفه در برابر سرفههای مزمن
همهٔ افراد تجربهٔ این را دارند که آب یا غذا به حلقشان پریده و به سرفه افتادهاند. این اتفاق باعث سرفههای محکم و ناگهانی میشود اما وقتی حلق پاکسازی شد، سرفه نیز تمام میشود. اما پریدن غذا یا آب در گلو اتفاقی نیست که مکرراً رخ بدهد اما اگر اغلب این اتفاق برایتان میافتد پس باید به پزشک مراجعه کنید تا بررسی شود علت چیست.
اگر سرفه بعد از پایان غذا خوردن روی میدهد پس میتواند علامت مشکلی دیگر باشد؛ بنابراین مهم است که زمان سرفه را تشخیص بدهید و همچنین بدانید چه غذاهایی شما را به سرفه میاندازند.
علتهای معمول سرفه بعد از خوردن غذا
. عفونتهای تنفسی: سرفه یک علامت معمول مرتبط با عفونتهای سیستم فوقانی تنفسی است که ناشی از گرفتگی و ترشحات پشت بینی میباشد. خوردن میتواند بر گرفتگی گلو اثر گذاشته و شما را وادار به سرفه کردن کند تا راههای هواییتان پاکسازی شود.
. آسم: این عارضهٔ مزمن میتواند بر ریهها اثر گذاشته و اغلب موجب گرفتگی سینه، خسخس و سرفه شود. برخی از افراد بیشتر در معرض حمله آسم بعد از خوردن یک سری از غذاهای محرک هستند. سولفیت یک محرک معمول در این افراد است که اغلب در آبجو، میوههای خشک، نوشابهها و پیاز شور وجود دارد.
. آلرژیهای غذایی: یکی از علامتهای آلرژیهای غذایی سرفه کردن بعد از خوردن غذاست. معمولاً این واکنش حدود دو ساعت بعد از خوردن غذا روی میدهد. واکنشهای شدید آلرژیک میتواند منجر به سرفه و خسخسی شوند که باعث آنافیلاکسی شده و خطرناک بوده و نیازمند درمان اورژانسی است.
. ریفلاکس اسید: وقتی اسید معده به سمت مری بالا میآید میتواند حلق را تحریک کرده و منجر به سرفه شود. دیگر علامتهای سرفه را نیز بررسی کنید، مانند تلخ مزه شدن دهان، گلودرد و سوزش سردل.
. بیماری ریفلاکس معده – مری (GERD): ریفلاکس معده – مری نوع شدیدتر ریفلاکس اسید است. اگر سرفههای مزمن بعد از خوردن غذا دارید و فرقی هم نمیکند چه غذایی بخورید، احتمالاً به GERD دچار هستید.
. ریفلاکس حلقی – حنجرهای (LPR): این عارضه وقتی رخ میدهد که اسید معده آنقدر بالا میآید که به بینی یا حنجره میرسد. این نوع ریفلاکس یک بیماری خاموش است، یعنی ممکن است صدایتان خشدار شود و نیاز داشته باشید گلویتان را صاف کنید اما علامت دیگری از ریفلاکس اسید ندارید.
. دیسفاژی: دیسفاژی معمولاً مرتبط با دیگر عوارضی است که بر عملکرد بلع اثر میگذارند. در این بیماری، بدن به تلاش و زمان بیشتری نیاز دارد تا غذا را از دهان به معده برساند و بلع را مشکل میکند. در نتیجه ممکن است هنگام بلع دچار عق زدن یا سرفه شوید.
. لارنژیت مزمن: لارنژیت از التهاب تارهای صوتی ناشی میشود و میتواند صدا را گوشخراش و بلع را سخت کند. همهٔ این علائم موجب سرفههای مکرر و خشک میشوند. جلوگیری، کلید متوقف کردن سرفههای مزمن لارنژیت میباشد
تغییرات غذایی برای پیشگیری از سرفه بعد از خوردن غذا
اگر اغلب بعد از خوردن غذا سرفه میکنید پس باید تغییراتی در رژیم غذاییتان ایجاد نمایید تا علائم به حداقل برسند:
غذاهای خلطآور نخورید
انواع خاصی از غذاها میتوانند بعد از خوردن سبب خلط شوند، مثلاً لبنیات. بعضی از افراد به شیر و پنیر و خامه حساسیت دارند. در این افراد بدن تولید خلط را افزایش میدهد که سبب سرفه بعد از غذا میشود. در این مورد، اجتناب از محصولات لبنی میتواند به کنترل سرفه کمک نماید.
غذاهای ادویهدار نخورید
ادویهها میتوانند منجر به ریفلاکس اسید شوند، در نتیجه بعد از خوردن یک غذای ادویهدار، سرفههایتان بیشتر خواهد شد. ادویههایی که معمولاً سرفه ایجاد میکنند فلفل و سس تند هستند.
اگر تشخیصدادهشده که ریفلاکس یا ریفلاکس معده – مری دارید، باید به توصیههای پزشک عمل کنید تا غذاهایی را که منجر به این عوارض میشوند تا جایی که امکان دارد مصرف نشوند. ضمناً اگر پزشک دارویی برایتان تجویز کرده حتماً مصرف کنید.
مرکبات و اسید استیک نخورید
برخی از عناصر میتوانند موجب سرفه شوند. به علائمتان بعد از خوردن مرکباتی مانند لیموترش و پرتقال و گریپفروت توجه کنید. اسید استیک موجود در سرکه و شور هم میتواند موجب علائم مشابهی شود.
عادتهای خوردن
میتوانید با تغییر عادتهای خوردن از سرفههای بعد از غذایتان کم کنید:
. پُرخوری میتواند ریسک ریفلاکس اسید را بیشتر کند، بنابراین باید مقدار غذایی که میخورید را کنترل کنید.
. آهسته غذا بخورید و غذا را پیش از اینکه قورت دهید خوب بجوید.
. هنگام غذا خوردن صاف بنشینید و درازکشیده چیزی نخورید.
. بین لقمهها جرعههای خیلی کوچک آب بخورید.
. هر چه میخورید یادداشت کنید تا ببینید بعد از خوردن چه غذاهایی سرفه میکنید.
. وقتی سرفه بهصورت حمله شروع شده چیزی نخورید.
. داروهایی را که پزشک برای آسم یا ریفلاکس اسیدتان تجویز کرده مصرف کنید.
در مورد سرفههای مزمنتان با پزشک مشورت کنید
همانطور که میبینید، عوامل متعددی میتوانند باعث سرفههای بعد از غذا شوند. خیلی از این عوامل بهراحتی کنترل و درمان میشوند. لازم است با پزشک مشورت کنید تا علت اصلی سرفههایتان شناسایی شود.