کم کاری تیروئید یکی از بیماری‌های شایع غدد است که باعث کاهش در تولید و ترشح هورمون‌های تیروئیدی می‌شود.
کم کاری تیروئید باعث کاهش سرعت واکنش‌های سوخت‌وساز و در نتیجه کاهش سرعت متابولیسم می‌شود. شایع ترین علائم آن خستگی، افزایش وزن، ریزش مو، عدم تحمل سرما، خشکی پوست، احساس خواب آلودگی و افسردگی است.
تیروئید چیست؟
تیروئید، یک غده پروانه‌ای شکل کوچک است که در قسمت جلوی گردن قرار دارد. هورمون‌های تولید شده توسط غده تیروئید، تری یدوتیرونین (T۳) و تیروکسین (T۴) تأثیر زیادی بر سلامت فرد دارند و بر تمام جنبه های متابولیسم فرد تأثیر میگذارند.
چه عواملی باعث ایجاد کم کاری تیروئید می‌شوند؟
دلایل مختلفی میتواند وجود داشته باشد، از جمله بیماری خود ایمنی، درمان پرکاری تیروئید، پرتودرمانی، جراحی تیروئید و برخی داروها، بیماری مادرزادی، بارداری و کمبود ید.
غده‌ی تیروئید در تنظیم سوخت‌وساز و متابولیسم بدن نقش دارد. زمانی که بیش از حد کار کند، ممکن است که بدن شما لاغر شود و زمانی که کمتر از حد معمول کار کند، ممکن است که بدن شما چاق شود بنابراین؛ یکی از مهم‌ترین علائمی که ممکن است در کم کاری تیروئید با آن مواجه شوید چاقی است. برای کنترل این بیماری در کنار رعایت رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی، می‌بایست حتما تحت نظر متخصص مربوطه، دارودرمانی نیز انجام شود و رژیم غذایی به تنهایی نمی‌تواند در درمان آن موثر باشد.
تحقیقات نشان می‌دهند ورزش‌های هوازی متوسط تا شدید میتوانند باعث افزایش سطح هورمون تیروئید شوند که این هم به نوبه خود میتواند به تسریع سوخت‌وساز بدن کمک کند. ورزش‌هایی همچون پیاده‌روی سریع، دویدن، کوهنوردی و قایقرانی برای این منظور مناسب هستند.
در رژیم غذایی کم کاری تیروئید چه چیزهایی بخوریم؟
ید: ید ماده معدنی ضروری برای تولید هورمون‌های تیروئید است؛ بنابراین افرادی که کمبود ید دارند در معرض خطر ابتلا به کم‌کاری تیروئید هستند. اگر کمبود ید دارید، نمک یددار را به غذایتان اضافه کنید و غذاهای غنی از ید مانند غذاهای دریایی، ماهی، لبنیات و تخم‌مرغ مصرف کنید. نوع نمک مصرفی شما نیز حتما از نوع نمک تصفیه شده ید دار باشد (برای از بین نرفتن ید نمک، آن را در پایان پخت غذا اضافه کنید). ید از طریق مواد غذایی تامین می‌شود و نیازی به مصرف مکمل آن وجود ندارد چرا که مصرف بیش از حد آن میتواند به غذه تیروئید آسیب بزند.
سلنیوم: سلنیوم برای فعال کردن هورمون‌های تیروئید مورد استفاده قرار میگیرد به نحوی که بدن بتواند از هورمون‌های تیروئیدی استفاده کند. از جمله غذاهای غنی از سلنیوم میتوان به بادام برزیلی، ماهی تن، ساردین، تخم مرغ و حبوبات اشاره کرد.
روی: روی نیز به فعالسازی هورمون‌های تیروئیدی (TSH) کمک می‌کند. از جمله منابع غنی از روی میتوان به گوشت قرمز و گوشت مرغ، مغزها، حبوبات و صدف اشاره کرد.
بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت بعضی از غذاها هم میتوانند برای کم کاری تیروئید مضر باشند و بیمار مبتلا به کم کاری تیروئید باید در مصرف آنها احتیاط کند. از جمله مواد غذایی حاوی گواتروژن مانند سویا، سبزیجات خانواده کلم، برخی آجیل‌ها و دانه‌ها مثل بادام زمینی. البته شما میتوانید با پختن مواد غذایی گواتروژن، این مواد را غیر فعال کنید.
افراد مبتلا به کم کاری تیروئید باید رژیم غذایی بر پایه مصرف سبزیجات، میوه‌ها و گوشت‌ها داشته باشند و از مصرف غذاهای فرآوری شده مانند سوسیس، کالباس، فست فود، کیک‌ها و … خودداری کنند و انرژی رژیم غذایی آنها اندکی کمتر از افراد عادی باشد تا از اضافه وزن و چاقی بیمار جلوگیری کند.
