دکتر رضا شجاعی بیان کرد: گرفتگی عروق پا به انسداد شرائین و در نتیجه کاهش خونرسانی به اندام های تحتانی اطلاق میشود با توجه به این که عضو خونرسان به هر ارگان شریان ها هستند اگر به هر علتی مسیر عروق خونرسان به ارگان ها مسدود شود باعث گرفتگی عروق میشود در نتیجه آن، ارگان هایی که از آن شریان تغذیه میشوند باعث ایسکمی و یا گرفتگی شریان میشوند.
وی افزود: گرفتگی عروق پا میتواند در نتیجه علل مختلفی باشد که شایعترین آن آترواسکلروزیس و یا تصلب شرایین است که معمولا باعث میشود که دیواره عروق سخت و کم کم تنگ شود در نهایت دچار انسداد کامل شود؛ زمانی که عروق به حد قابل توجهی تنگ و یا دچار انسداد کامل شود علامت های بیماری شروع میشود؛ این علامت در اندام های تحتانی به صورت یک لگنش ایجاد میشود، به صورتی که فرد بعد از طی یک مسافت مشخص در پا احساس درد میکند که مجبور به استراحت و حرکت مجدد میشود. حدود ۱۰ درصد بیماران در سیر این بیماری دچار این لنگش میشوند و معمولا این درد پا یک مفصل پایین تر از عروقی است که درگیر شده است. برای مثال فردی که عروق شکمی وی درگیر شده این درد را در ناحیه لگنی حس میکند.
وی تاکید کرد: در نهایت در انسداد کامل، فرد دچار درد در هنگام استراحت میشود یعنی زمانی که فرد حتی مسافت طولانی را راه نرفته و در حالت استراحت است درد واضحی در اطراف پا و ساق پا احساس میکند که در نتیجه گرفتگی حاد عروق است. این درد به قدری شدید است که فرد برای کاهش درد مجبور است پاهایش را از تخت آویزان کند تا درنتیجه فرایند جاذبه، خون رسانی به اندام های تحتانی راحت تر انجام شود؛ در نهایت بیماری، فرد در اثر تروماهای کوچک دچار زخم میشود، مانند زخم های اندام های تحتانی در فرد دیابتی که ناشی از ایسکمی است و درصورتی که اقدام و رسیدگی به موقع صورت نگیرد منجر به قطع عضو در فرد می شود.
دکتر شجاعی در خصوص ریسک فاکتورهای آترواسکلروزیس توضیح داد: یکی از مشکلات اصلی این بیماری این است که برنامه غربالگری مشخصی برای این بیماری در هیچ کجای دنیا وجود ندارد؛ توصیه میشود افراد در معرض خطر مراقب خود باشند و پیگیری های لازم را انجام دهند.
وی یادآور شد: از جمله افرادی که در معرض خطر هستند، افراد با فشار خون بالا، سنین بالای ۶۰ سال، مصرف هرگونه دخانیات، افراد با چربی خون بالا،وزن زیاد و افراد با نژاد های خاص مربوط به کشور های غربی. دیابت خصوصا دیابتی که همراه با نارسایی کلیه است یکی از مهم ترین ریسک فکتور های این بیماری است که پیگیری و بررسی روتین قلب و عروق بدن را ضروری میسازد.
وی تاکید کرد: بیماری آترواسکلروزیس از بیماری هایی است که سابقه خانوادگی در آن نقش بسزایی دارد کسانی که اعضای خانواده آنها دچار آترواسکلروزیس شده اند خصوصا در سنین پایین، از جمله افراد در معرض خطر این بیماری قرار دارند.
وی ادامه داد: در اکثریت موارد گرفتگی پا، افراد بی علامت هستند. با توجه به این که این بیماری، یک بیماری سیستمیک است عروق گردنی که به مغز خونرسانی میکنند، عروق قلب، عروق شکمی، و عروق اندام های فوقانی نیز در خطر هستند. این زنگ خطری است برای افرادی که دچار این لگنش و درد های شبانه پا شده اند و توصیه میشود به صورت روتین قلب و عروق سایر ارگان های بدن خود را مورد بررسی قرار دهند.
دکتر شجاعی ادامه داد: یکی از ویژگی این بیماری این است که در افراد جوانی که دچار آترواسکلروزیس میشوند شرایین اندام های فوقانی معمولا بیشتر درگیر میشود و در افراد با سنین بالا تر اندام های تحتانی درگیر شده ودچار لگنش و زخم در اثرات تروماهای کوچک میشوند.
وی در خصوص استفاده از فیزیوتراپی برای درمان این بیماری بیان کرد: فیزیوتراپی بعد از درمان های عروقی کمک کننده است ولی در فردی که دچار نارسایی شریانی است فیزیوتراپی به تنهایی هیچ جایگاهی ندارد.
وی در ادامه این متخصص توضیح داد: سه ارگان عضله، عصب، تاندون ها که از خون تغذیه میکنند وقتی خون رسانی به آنها کاهش یابد دچار آسیب میشوند. برای مثال وقتی خونرسانی به عصب دچار اختلال شود علائم عصبی همچون گزگز بی قراری پا و ضعف عضلانی اتفاق میفتد اما معمولا اختلالات حسی عصبی در طیف آخر تصلب شرایین ایجاد میشود نه در مراحل اولیه بیماری.
وی خاطرنشان کرد: نکته بسیار مهم این است که گاهی علائم درد اندام های تحتانی با علائم عصبی ناشی از فتق دیسک بین مهره ای باهم هم پوشانی دارند لذا این هم پوشانی باعث ایجاد علائم مشابه در فرد مبتلا به مشکلات دیسک کمر شود. در هر صورت پیگیری و تشخیص علت از موارد ضروری است.