ریتمِ طبیعیِ شبانهروزیِ بدن حوالی ساعت ۲ یا ۳ بعدازظهر دچار افتِ انرژی میشود و آن «حس معروفِ خمودگیِ بعدازظهر» را در ما ایجاد میکند. اگر بهجای مبارزه با این افتِ انرژی، با آن همراهی کنید، برطبقِ شواهدی که تحقیقاتِ علمی نشان میدهند، میتوانید فواید واقعی برای مغزتان به ارمغان بیاورید… و حتی بهرهوریتان را نیز افزایش دهید.
آیا فکر میکنید که چرت زدن ناشی از تنبلی است؟ اشتباه میکنید! تحقیقات نشان میدهند که یک چرت کوتاه روزانه میتواند فواید بسیار زیادِ مثبتی، از کاهش دادنِ فشار خون تا ارتقاء خلق و تقویت حافظه، داشته باشد. تحقیقاتی که اخیراً انجام شده نیز نشان میدهند که چرت روزانه میتواند بیماری قلبی را دور کند.
قیلوله را به برنامه روزمره برگردانید!
در روم باستان، مردم در ششمین ساعتِ روز، در حوالی ظهر، استراحت میکردند. بسیاری از شخصیتهای معروف نیز از طرفدارانِ بزرگِ بستنِ چشمها در طی روز برای مدت کوتاه بودهاند. برای مثال وینستون چرچیل و بیل کلینتون هر دو بینِ جلساتی که داشتند، یک چرت کوتاه داشتند، تا استراحت و نیروی خود را بازیابی کنند.
امروزه، خواب کوتاه روزانه دیگر مثل قبل محبوبیت ندارد، اما تحقیقی که اخیراً انجام شده نشان میدهد که چرت کوتاه در میانه روز برای ذهن و بدن شگفتیآفرین است.
خواب در محلِ کار؟
ریتمِ طبیعیِ شبانهروزیِ بدن حوالی ساعت ۲ یا ۳ بعدازظهر دچار افتِ انرژی میشود و آن «حس معروفِ خمودگیِ بعدازظهر» را در ما ایجاد میکند. اگر بهجای مبارزه با این افتِ انرژی، با آن همراهی کنید، برطبقِ شواهدی که تحقیقاتِ علمی نشان میدهند، میتوانید فواید واقعی برای مغزتان به ارمغان بیاورید… و حتی بهرهوریتان را نیز افزایش دهید.
خواب قیلوله بعدازظهر نهتنها باعث کندتر و خوابآلودهتر شدن نمیشود، بلکه برطبق تحقیقات میتواند ظرفیت یادگیری و حافظه را ارتقاء دهد. تحقیقی که توسط دانشگاه برکلی انجام شده است نشان میدهد ۹۰ دقیقه خواب بعدازظهر میتواند توانایی یادگیری اطلاعات تازه را افزایش دهد و کسانی که به خوابِ بعدازظهر عادت دارند، بعدازظهرها ۱۰ درصد بیشتر میتوانند اطلاعات تازه را ذخیره کنند و یاد بگیرند.
مطالعه دیگری نشان داد که چرت کوتاه میتواند عملکردِ حافظه را تقویت کند. آنهایی که بعدازظهر خوابیده بودند، در مقایسه با کسانی که از این خواب محروم بودند، بهتر و سریعتر میتوانستند مازهای پیچیده را حل کنند.
بنابراین، چرت کوتاه روزانه واقعاً برای یادگیری و حافظه ضروری است. حتی برخی تحقیقات نشان میدهند که خواب بعدازظهر در مقایسه با خواب طولانیِ شبانه، بهرهوری را بیشتر تقویت میکند.
مغز در هنگام کار
تحقیقات نشان میدهند که چرت کوتاه روزانه به این دلیل که به تمرینِ تجربههایی که در هنگامِ بیداری داشتید، کمک میکند، مفید است. اختصاص چند ساعت در سکوت به خوابِ روزانه میتواند به ساخت خاطرات مغز، فرایندی که به آن تثبیتِ حافظه گفته میشود، کمک کند.
دانشمندِ علوم اعصابِ شناختی و کارشناسِ خواب قیلوله، پروفسور سارا مِدنیک از دانشگاه کالیفرنیا، توضیح میدهد که یک خوابِ ۲۰ دقیقهای در طولِ روز حاویِ چیزی تحتِ عنوانِ «خوابِ مرحله دو» است که برای تقویت توجه، حافظه و مهارتهای حرکتی، مفید است.
وقتی مغز به خواب میرود، به معنای واقعی کلمه تجربههایی که در ساعات اولیه روز داشتید را تمرین میکند تا بین سلولهای عصبیِ مختلف که مشغولِ رمزگذاریِ اطلاعات هستند، پیوند برقرار کند.
اگر وقت داشته باشید، خواب قیلوله طولانیتر فواید عمیقتری برایتان خواهد داشت. برای مثال، خلاقیت به حرکتِ سریع چشم یا رِم مرتبط است که به ۹۰ دقیقه خواب نیاز دارد.
مرحله رِمِ خواب دورهای از خواب است که در آن لبِ پیشانی، کنترلگرِ اجرایی مغزتان، خاموش میشود. مدنیک میگوید: «این زمانیست که میتوانید پیوندهای آزاد را در مغزتان شکل بدهید؛ برای همین است که مرحله رِم با خلاقیت مرتبط است.»
تحقیقات نشان میدهند که خواب کوتاه روزانه فقط برای مغز مفید نیست، بلکه میتواند اثرِ چشمگیری بر سیستمِ قلب و عروق بگذارد.
چرت زدن برای قلب
مدنیک میگوید، خواب کوتاه روزانه واکنشِ جنگ یا گریز را تنظیم و سیستمِ عصبی شما را آرام میکند. «به آن تعطیلاتِ قلبیوعروقی گفته میشود.»
درحقیقت، نتایج یک مطالعه که اخیراً بروی ۳۴۰۰ نفر بین سنین ۳۵ تا ۷۵ سال انجام شده نشان میدهد که کسانی که چرت گاهگاه روزانه دارند، در مقایسه با آنهایی که از این خواب محرومند، ۵۰ درصد کمتر احتمال دارد که دچار حمله قلبی، ایست قلبی یا سکته مغزی بشوند.
چطور انجام دهیم؟
اگر میخواهید هشیاری بیشتری احساس کنید حتی یک خواب کوتاه ۵ دقیقهای نیز اثرات خوبی خواهد داشت. مدنیک میگوید، چرتهای روزانه با طول متفاوت میتوانند فواید متفاوتی داشته باشند، اما کیفیت خواب از همهچیز مهمتر است.
در زمینه بهترین زمانِ چرت روزانه، باید گفت که این خواب نباید به خواب شبانه نزدیک باشد. علتش آن است که خوابِ روزانه دیروقت، «خواب با امواج آهسته» بیشتری را شامل میشود که میتواند بر کیفیت خواب شبانه اثر بگذارد.
فکر نمیکنم بخواهید «فشار خواب» که در طول روز ایجاد میشود و اصلیترین دلیلِ خوابِ شبانه است، با چرت نزدیک به خوابِ شب، از بین برود.
چرت صبحگاه را نیز فراموش نکنید! برطبق توصیه پروفسور مدنیک، چرت کوتاهی در حوالی ساعت ۱۱ صبح به خواب بهترِ شبانه، بهخصوص اگر از خواب محروم باشید، کمک میکند.
چرتزدن برای همه نیست. برخی از افراد نمیتوانند در طول روز بخوابند. اما اگر وقت و فرصتش را دارید و میخواهید آن را امتحان کنید، ۲۰ تا ۳۰ دقیقه از روز را به یک چرت کوتاه روزانه اختصاص دهید که فواید زیادی برایتان به ارمغان میآورد.