سیستم گوارش همه انسان ها در طول شبانه روز حدود دو و نیم لیتر گاز تولید می کند که باید از بدن خارج شوند. در این گزارش به بررسی دلایل تولید گاز در سیستم گوارش انسان و عوامل تشدید کننده آن می پردازیم.
بدن همه افراد روزانه حدود ۲.۵ لیتر گاز تولید می کند که این گاز معمولا از هوایی که تنفس می کنیم، نوشیدنی هایی که می خوریم و باکتری های موجود در دستگاه گوارش ما به وجود می آید. بدن ما معمولا از طریق دهان و مقعد از شر این گازهای اضافی خلاص می شود و نکته جالب این است که در بسیاری از موارد حتی ممکن است متوجه خروج گاز از بدن خود نشوید و همچنین ممکن است مقدار این گاز بسیار کم باشد و گاهی اصلاً بو نمی دهد.
باید توجه داشت که برخلاف گاوها، متان جزء اصلی گازهای تولید شده در سیستم گوارشی انسان نیست و در گازهای تولید شده انسان، هیدروژن به جای متان وجود دارد. باید توجه داشت که خروج گاز از بدن کاملا عادی است اما اگر این دفع گاز به میزانی بیش از حالت عادی تبدیل شود می تواند نشانه یک بیماری زمینه ای باد.
از منظر پزشکی مشخص شده است معمولا ما در هنگام غذاخوردن، نوشیدن و حتی حرف زدن، مقدار کمی از هوای را می بلعیم که می توانند وارد روده ها شوند، در این میان اما باید در نظر داشت بیشتر گاز سیستم گوارش انسان توسط باکتری هایی تولید می شود که به هضم غذا کمک می کنند. تجمع این گاز برای بدن مضر است، بنابراین بدن به روش های مختلفی اقدام به خارج کردن ان می کند.
گفتنی است گاز تولید شده توسط سیستم گوارشی انسان عمدتاً هیدروژن و دی اکسید کربن است و بوی بد ناشی از آن از ترکیبات گوگردی ناشی می شود که فقط به مقدار کمی در سیستم گوارش وجود دارند.
پایانه های عصبی موجود در مقعد انسان، این امکان را می دهد که بین تجمع گاز و مدفوع جامد تمایز قائل شوید، بنابراین اسنان می تواند گاز را به طور ایمن از بدن خارج کند.
طبیعی است که بدن برخی افراد بیشتر از دیگران گاز تولید کند و به طور طبیعی هر فرد بین ۵ تا ۱۵ بار در روز نیاز دارد که گازهای روده خود را تخلیه کند. با این حال، شرایطی وجود دارد که می تواند باعث تولید گاز بیش از حد طبیعی در بدن شود.
از منظر پزشکی، بی اختیاری و تکرر خروج گاز از روده یکی از علائم بیماری سلیاک و عدم تحمل لاکتوز است. علاوه بر خوردن غذاهایی که هضم آنها برای شما دشوار است، نفخ بیش از حد می تواند ناشی از یبوست، سندرم روده تحریک پذیر، سوء هاضمه و اختلالات گاستروانتریت و حتی ناشی از عوارض جانبی برخی داروها باشد.
مهمترین غذاهایی که باعث ایجاد نفخ و گاز در سیستم گوارش می شوند عبارتند از حبوبات و به ویژه لوبیا، عدس ، نخود، کلم و کلم بروکلی، پیاز، سیب و …
به طور کلی این غذاها مانند بسیاری از مواد غذایی دیگر حاوی مقدار زیادی فیبر محلول هستند. اگرچه فیبرهای محلول برای سلامتی انسان بسیار مفید هستند اما می تواند باعث نفخ شدیدی شوند زیرا فیبرهای محلول به جای هضم شدن، در روده بزرگ تخمیر می شوند. این فرایند گاز تولید می کند.
