یدالله مرادی در پاسخ به این سؤال که دمنوش چیست؟ اظهار کرد: دمنوش یک اصطلاح جدید است که برای دمکردهها مورد استفاده قرار میگیرد. وی ادامه داد: دمنوشها نسبت به جوشاندهها عملکرد ملایمتر و بالطبع عوارض کمتری دارند ضمن اینکه برای مزاجها، سنین و آب و هوای مختلف نیز سازگارتر هستند.
مرادی با اشاره به اینکه عمده دمنوشهایی که در حال حاضر مصرف آن رایج شده مزاج گرم دارند، افزود: چون دم کردن فرآیندی است که خروجی آن یک نوشیدنی با اجزای عملکردی نسبتا ضعیف است، مزاجهای مختلف میتوانند از دمنوشها استفاده کنند، البته به این معنا نیست که مصرف دمنوش در افراد مختلف بدون عارضه است.
این متخصص طب سنتی با بیان اینکه دمنوشها بهعنوان گروهای متفرقه در تغذیه مصرف و به عنوان نوشیدنی روتین که همه مردم از آن استفاده کنند نیستند، عنوان کرد: علیالرغم سودمند بودن داروها و دمنوشهای گیاهی در بسیاری از بیماریها، مصرف خودسرانه آنها میتواند بسیار خطر آفرین بوده و تهدیدی برای سلامت جامعه باشد.
وی ادامه داد: در بین مصرف کنندگان دمنوشها افرادی هستند که آگاهی کافی از عوارض جانبی، دوز سمی و تداخلات گیاهان دارویی و شیمیایی ندارند و همین مسئله باعث میشود به جای بهرهمندی از خواص گیاهان دارویی، به عوارض جانبی ایجاد شده از مصرف خودسرانه داروهای گیاهی گرفتار شوند و متأسفانه در برخی موارد، نمونه اصلی گیاه عرضه نمیشود و یا نمونه عرضه شده با آلودگیهایی همراه است.
مرادی ادامه داد: با توجه به اینکه بر اثر مخلوط کردن چند گیاه، خاصیت درمانی، اثرات تقویت کنندگی و آرام بخشی دمنوشها افزایش یافته و گاهی هم از میزان عوارض جانبی گیاهان کاسته میشود اما باید بدانید در مواردی هم تداخل اثر چند گیاه با یکدیگر میتواند از خواص دمنوش کاسته یا با ایجاد سمیت باعث بروز عوارض جزئی یا شدید در مصرف کننده شود.
عوارض مصرف افراطی دمنوشها
این متخصص طب سنتی در پاسخ به برخی خانوادهها که عادت به مصرف میزان زیادی دمنوش در طول شبانه روز دارند و اغلب نگرانند که مصرف زیاد از حد این نوشیدنیها تهدیدکننده سلامتشان باشد، گفت: با وجودی که دمنوشها ترکیبات نسبتاً ضعیفی هستند ولی احتمال دارد بعضی از افراد به دلیل زمینه مزاجی و ارثی و شرایط متعدد دیگر با مداومت مصرف دمنوشها دچار عوارضی ناخوشایند شوند.
وی ادامه داد: این مسئله زمانی جدیتر میشود که بدانیم بسیاری از دمنوشهایی که با عناوین مختلف شامل دمنوش لاغری و امثال آن به وفور به فروش میرسند حاوی داروهایی هستند که خالی از سمیت نبوده و میتوانند عوارض جدی داشته باشند.
مرادی با اشاره به اینکه برای مصرف دمنوشهای گیاهی ابتدا باید به عواملی مانند سن افراد، طبع گیاه، موقعیت جغرافیایی و فصل توجه کرد، افزود: دمنوشها باید روی حرارت غیرمستقیم دم بکشند نه این که روی حرارت جوشانده شوند و از گیاهانی برای دمنوش استفاده کنید که خالص بوده و از مواد افزودنی در آنها استفاده نشده باشد.
این متخصص طب سنتی عنوان کرد: برای دم کردن دمنوشها قوریهای چینی یا شیشهای بهترین گزینه هستند و رنگ دهندهها یا طعمدهندههای افزودنی در درازمدت مضر خواهند بود؛ بنابراین اگر دمنوشی را خریداری کردید از این نظر نیز اطمینان حاصل کنید.
وی با اشاره به اینکه دمنوشها در سنین متفاوت تاثیرات مختلفی بر روی بدن دارند، برای مثال دمنوش بابونه به دلیل آنکه طبع گرمی دارد برای جوانان با طبع گرم مضر است، اما این دمنوش در میانسالی میتواند خاصیت چربی سوزی داشته باشد، تصریح کرد: افراد بعد از ۳۵ سالگی بهتر است که از دمنوشهایی مانند بابونه شیرازی استفاده کنند تا تعادل در سیستم گوارش آنها برقرار شود، همچنین مصرف گلگاوزبان به صورت جوشیده ممکن است باعث ناراحتیهای روحی و روانی شود.
مرادی ادامه داد: یک دمنوش گیاهی وقتی بهترین تأثیر را دارد که براساس نوع و قسمت مورد استفاده گیاه، میزان و مدت دم کشیدن و مصرف آن با توجه به مزاج فرد تعیین شده باشد، زمان دمکشیدن بستگی به بخشی از گیاه دارد که مورد استفاده است و گلها کمترین و ریشهها بیشترین زمان را برای دم کشیدن نیاز دارند.
این متخصص طب سنتی عنوان کرد: دمنوشها در عین دارا بودن خواص مفید درمانی ممکن است مضراتی هم داشته باشند که شما از آن بی اطلاع باشید پس مصرف خودسرانه و روزانه دمنوشها بههیچوجه توصیه نمیشود.
وی ادامه داد: بنابراین بهتر است پیشاز مصرف دمنوشها، ضمن مشورت با یک متخصص طب سنتی یا متخصص تغذیه، اطلاعاتی در مورد مزایا و معایب آن و همینطور بهترین زمان خوردن دمنوش به دست آورید تا از عوارض احتمالی مصرف زیاد از حد آنها دور بمانید.