به همان اندازه که ازدواج پدر و مادرهای میانسال، حائزاهمیت است و نباید از آن به عنوان یک تابو یاد کرد، به همان اندازه نیز انتخاب درست در این سن و سال اهمیت دارد و انتخاب والدین باید آنقدر آگاهانه صورت گیرد که سرانجام منجر به آسیب های بعدی و تزلزل بنیان خانواده نشود.
ازدواج دوباره پدر و مادرهای ۵۰، ۶۰ یا ۷۰ ساله ای که صاحب عروس، داماد و نوه هستند، هیچ منافاتی با موازین دینی ندارد و خانواده ها نباید مانع از ازدواج پدر و مادرهایی شوند که حق زندگی دارند و می‌خواهند همدمی برای ادامه راه داشته باشند اما قطعا این والدین نیز باید مسائل مختلف را مدنظر قرار دهند تا ازدواجشان منجر به مشکلات ثانویه و اختلافات خانوادگی نشود. یکی از مسائلی که اغلب خانواده ها برای ازدواج پدر و مادرهایشان با آن مواجه هستند، احتمال یک انتخاب اشتباه است؛ به هرحال ازدواج در هر دوره سنی به همان اندازه که مساله ای مهم و ضروری تلقی می شود، به همان اندازه نیز باید آگاهانه و با تفکر صورت گیرد. همانطور که پدر و مادرها برای ازدواج فرزندانشان، معیارهای خاصی را مطابق با شرایط خانواده درنظر می گیرند، زمانی که خودشان هم قصد ازدواج مجدد دارند، باید این معیارها را مدنظر داشته باشند تا ازدواجی اشتباه و چالش زا را رقم نزنند. متاسفانه حتی در میان پدر و مادرهای میانسال با آن همه تجربه زندگی، خطاهای مختلفی دیده می شود و این خطاها در جایی آنقدر پررنگ می شود که سرانجام به مشکلاتی اساسی و دردرسرهایی بزرگ می انجامد.
روایت اول:
پدرمان را بعد از ازدواجش از دست دادیم!
وقتی مادرشان از دنیا رفت، پدرشان ۶۵ سال داشت. پدری با ۴ دختر و ۳ پسر که همگی ازدواج کرده و دارای زندگی مستقل بودند. پدر بعد از سال ها مراقبت از همسر بیمارش، تمایل به ازدواج داشت و بچه ها هم مخالفتی نداشتند اما این ازدواج به شکلی رقم‌خورد که نتایج خوبی به همراه نداشت. معصومه دختر بزرگ خانواده توضیح می‌دهد:« خودمان چندنفر را برای پدرمان درنظر گرفته به او پیشنهاد دادیم. خانم هایی که از نظر سن و سال با پدرمان همخوانی داشتند، یعنی نه آنقدری سن و سالشان بالا بود که نتوانند به پدر رسیدگی کنند و نه آنقدر جوان که تفاوت سنی فاحشی با او داشته باشند. متاسفانه به رغم آنکه گزینه‌های خوبی را به پدرمان معرفی کردیم، اما یک روز متوجه شدیم که پدرمان از طریق یکی از دوستانش با خانمی ۳۷ ساله آشنا شده که یکسال قبل تر متارکه کرده است. آن خانم درست، هم سن کوچکترین خواهر ما بود، بنابراین اصلا موافق با این انتخاب نبودیم اما پدرمان بدون توجه به نظر ما و با این منطق که نمی‌خواهد خودش را درگیر همسری میانسال و بیماری های احتمالی او کند، با آن خانم جوان ازدواج کرد و مشکلات از همان روز اول شروع شد. آن خانم در سن و سالی بود که دلش می خواست مثل نوعروس ها زندگی کند، بنابراین تمایلی به رفت و آمدهای مستمر خانوادگی نداشت و پای همه ما را از خانه پدرمان برید، بطوریکه حالا فقط سالی دو بار آن هم در عید نوروز و روزپدر می‌توانیم به منزلشان برویم که در همین ایام هم، گاهی آنقدر طعنه و بی حرمتی می‌بینیم که از رفتنمان پشیمان می‌شویم. متاسفانه پدرمان برای آنکه درگیر بحث های خانوادگی نشود و همسرجوانش او را ترک نکند، تسلیم تمام خواسته های آن خانم شده و دیگر خبری از روابط پدر وفرزندی نیست. درحقیقت ما بعد از فوت مادرمان، پدرمان را هم از دست دادیم و و عملا از وجود پدر محروم شدیم.»
روایت دوم:
ازدواج ناآگاهانه ای که دوام نیاورد
مادری ۵۷ ساله بود با ۳ فرزند دختر که همگی صاحب خانه و زندگی بودند. دو دختر خارج از ایران و یک دختر هم در شهری دیگر زندگی می‌کرد. مادر تنها مانده بود و بعد از سال ها تصمیم به ازدواج گرفت. از طریق یکی از همسایه ها با مردی هم سن و سال خود آشنا شد، ظاهرا همه چیز خوب بود اما بعد از مدتی مشکلات مادر یکی از پس از دیگری شروع شد، بطوریکه ازدواجش ۲ سال بیشتر دوام نیاورد و سرانجام به جدایی ختم شد. لیدا دخترکوچک لیلاخانم در رابطه با این ازدواج ناموفق می گوید:«وقتی برای اولین بار با آن آقا که ۳ سال از مادرمان بزرگتر بود، آشنا شدیم، به نظرمان شخصی آرام و محترم آمد. قبلا یکبار ازدواج کرده و همسرش به رحمت خدا رفته بود اما هیچ وقت صاحب فرزند نشده بودند، بنابراین فکر می‌کردیم که انتخاب درستی برای مادرمان است. ازدواجشان خیلی زود شکل گرفت. مشترک خانه ای خریدند و سر زندگیشان رفتند. تا چندماه مشکل جدی بین آن ها وجود نداشت اما بعد از ۶ ماه، مشکلات مادرم بسیارجدی شد. شاید عجیب به نظر برسد اما آن آقا در سن ۶۰ سالگی آنقدر بددل بود که مدام با مادرمان بحث و جدل داشت. مادرم حتی اجازه نداشت برای خرید از خانه بیرون برود و یا گاهی به تنهایی به خانه خواهر و برادرهایش برود. اوایل برای آنکه آبروداری کند و مجبور به جدایی نشود، این موضوع را از ما پنهان می‌کرد اما خود ما کم‌کم با رفتارهای عجیبی که می‌دیدیم، متوجه قضیه شدیم. تعصب بی‌جای آن آقا آنقدر شدید شده بود که حتی همسایه های مادرم همیشه از فریادهای آن آقا شکایت می‌کردند. مادرم عملا در خانه زندانی شده بود و روزبه‌روز منزوی‌تر می‌شد. این مساله به حدی مادرمان را دچار آسیب روحی کرد که سرانجام بعد از ۲ سال مجبور به جدایی شد. امروز مدام با خودمان می‌گوییم ای کاش بیشتر تحقیق کرده و دقت بیشتری به خرج می‌دادیم. شاید اگر بیشتر با پیشینه خانوادگی و حتی سطح فرهنگی آن آقا آشنا شده بودیم، این ازدواج و طلاق اتفاق نمی‌افتاد و مادرمان در این سن و سال، چنین ازدواج ناموفقی را تجربه نمی کرد.»
گرچه باتوجه به نیازهای انسان در هر دوره از زندگی، معیارهای ازدواج در سنین مختلف نیز متفاوت است اما با این حال، انتخاب آگاهانه و عقلانی به عنوان نقطه مشترک هر ازدواجی محسوب می شود و پدر و مادرها به صرف اینکه، از تجربه بالایی برخوردارند یا می‌خواهند از تنهایی رهایی پیداکنند، نباید انتخاب عقلانی را فدای یک تصمیم عجولانه کنند. از شاخصه های متعددی می توان به عنوان معیار ازدواج میانسالان یادکرد اما بنابر تجربیات زندگی مجدد پدر و مادرهای میانسال، چند مورد بیش از همه خودنمایی می کند که در اینجا به توضیح مختصری در رابطه با آن ها می‌پردازیم.
شناخت کافی از طرف مقابل
تصمیم عجولانه در هر زمینه ای ممکن است نتایج سویی به همراه داشته باشد که این مساله در ازدواج بیشتر خودنمایی می‌کند و می‌تواند آسیب زا باشد. وقتی طرفین به شناخت کافی از ویژگی های اخلاقی، سلایق و انتظارات یکدیگر نرسیده و یا فراتر از آن، از گذشته و حقایق زندگی طرف مقابل اطلاعات چندانی نداشته باشند، قطعا در زندگی مشترک با چالش هایی مواجه می‌شوند و این چالش ها گاهی آنقدر پررنگ می‌شوند که اختلافاتی بزرگ را رقم زده و سرانجام نیز این ازدواج به سمت جدایی پیش می رود.
تشابه اخلاقی و فرهنگی
اینکه دوفرد سن وسال دار با دو فرهنگ و اخلاق کاملا متفاوت بخواهند با هم ازدواج کنند اقدامی چندان منطقی و عقلانی نیست. شاید در سنین پایین تر به سبب انعطاف پذیری بیشتر بتوان تاحدی با این مساله کنار آمد اما قطعا در سن میانسالی، شخصیت و باورهای هر فردی به طور کامل شکل گرفته و تفاوت ها ممکن است هیچ وقت به یک تفاهم تبدیل نشود. خانم و آقایی که به لحاظ اخلاقی، اعتقادی، خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی با هم همخوانی ندارند، صرفا به امید اینکه درآینده می‌توانند به یک منطق مشابه برسند، نباید زیر یک سقف رفته و نهایتا در یک زندگی پر از تنش و اختلاف، گذر عمر کنند و یا سرانجام از هم جدا شوند.
فاصله سنی مناسب
تفاوت سنی مناسب گرچه برای ازدواج در هر سن و سالی به عنوان یک شاخصه مهم محسوب می‌شود اما در سنین میانسالی یعنی زمانی که والدین قصد ازدواج مجدد دارند و دیگر فرصتی برای جبران خطا نیست، بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند. ازدواج یک آقا با خانمی هم سن دخترش و یا برعکس ان ازدواج یک خانم با پسری جوان و گاها مجرد معمولا به سرانجام خوشی نمی رسد و جامعه آماری نیز این مساله را اثبات کرده است. تفاوت بلوغ فکری، تمایلات و سطح انتظارات طرفین از زندگی به عنوان مهمترین عوامل شکست در چنین ازدواج های شناخته می‌شوند.
رضایت فرزندان
بدیعی است که فرزندان نقش مهمی در زندگی والدین خود ایفا می‌کنند و هرگونه نارضایتی و مخالفت از جانب آن ها می‌تواند دلخوری ها و اختلافات خانوادگی را به همراه داشته باشد. در اینکه فرزندان نباید مانعی برای ازدواج پدر و مادرهای خود باشند، بحثی نیست اما پدر و مادرها نیز در صورت تصمیم به ازدواج مجدد و انتخاب فرد موردنظر، باید با تدبیر کامل عمل کرده و بدون موضع‌گیری، دلایل مخالفت و نارضایتی فرزندانشان را بررسی کرده و اگر بازهم نسبت به انتخابشان مطمئن بودند، با دلایلی منطقی، آن ها را قانع کنند و در پذیرش نظرات منطقی فرزندان نیز انعطاف بیشتری به خرج دهند تا در آینده بنیان خانواده متزلزل نشده و روابط والد و فرزندی مختل نشود.
