خراسان/ همسرم ۴۵ ساله است و خودم ۵۳ سال دارم. وضع مالی مان خوب است و از موقعیت اجتماعی مطلوبی برخورداریم. همه چیز زندگی روبه راه است اما همسرم از زمانی که به تحصیلاتش ادامه داد و شاغل شد و درآمد بسیار عالی کسب کرد، آن قدر خودش را درگیر کار کرده است که اصلا متوجه نیست با خودش چه می کند. آرامش خودش را از دست داده است و دیگر حال و حوصله سابق را ندارد. با من حرف نمی زند و انگار فرار می کند. با اقوام و آشنایان قطع رابطه کرده و فقط به فعالیت های اجتماعی و شغلی اش می پردازد. ما دو فرزند داریم که هر دو دانشجو هستند ولی ارتباطش با آن ها هم کم شده است. هر چه می گویم خودت را اذیت نکن، خرج زندگی با من است و همه چیز را فراهم می کنم و به خودت برس باز هم فایده ای ندارد.
پاسخ
خانواده نهادی انسانی و منحصر به فرد است که تمام ابعاد زیستی، معنوی، اجتماعی و عاطفی اعضایش را تحت تاثیر قرار می دهد. خانواده چیزی بیش از مجموعه افرادی است که در یک فضای مادی و روانی خاص به سر می برند. هر خانواده اصول و قواعدی برای خود ابداع و برای اعضای خود نقش های متنوعی تعیین می کند. در صورتی که هر یک از اعضای خانواده دچار تعارضاتی شوند، تاثیر آن بر کل خانواده مشهود است. از این رو، روابط خانوادگی موفق به صورت خودبه خود شکل نمی گیرد بلکه بر اساس آگاهی از قواعد روابط موفق ایجاد می شود. رابطه خانوادگی کارآمد بر این اساس استوار است که خانواده به نحوه روابط خود در طول زمان توجه کند و مبتنی بر نیاز های یک رابطه سالم، تغییراتی در نحوه تعامل های متقابل خود ایجاد کند. در ادامه تعدادی از قواعد روابط موثر را توضیح می دهیم:
احساس ها و نیاز های خود را ابراز کنید
وقتی با همسرتان درباره احساس ها یا مسائلی که شما را عصبانی یا خوشحال می کند، صحبت می کنید، دو اتفاق رخ می دهد؛ ممکن است همدلی یا درک بسیار بیشتری داشته باشد و همچنین رفتار خود را طوری اصلاح کند که نیازهای شما برآورده شود؛ بنابراین، درباره تاثیر رفتار همسرتان بر روی احساس ها و هیجان هایتان با ایشان صحبت کنید. از طرفی هیچ کس به غیر از خودتان نمی داند که چه می خواهید. درباره نیاز هایتان با همسرتان صحبت کنید؛ وقتی هردوی شما بتوانید خواسته های خود را به صورت شفاف بیان کنید، روابط بین شما می تواند تغییر و رشد کند. نیازها نباید با لحن تحقیرآمیز و قضاوتی بیان شود بلکه با زبانی ساده به یکدیگر بگویید که چه چیز خشنودتان می سازد.
به چگونگی انتقال پیام های خود به همسرتان توجه کنید
برای این که بتوانید به صورت مؤثری با همسرتان ارتباط داشته باشید و گفت وگوی شما به نتیجه برسد، پیام های تان باید این شرایط را داشته باشد؛ اولین شرط ابراز پیام این است که آن را روراست و در زمان مناسب بیان کنید، یعنی زمانی نباشد که همسرتان خسته یا بی حوصله است، از طرفی وقتی که تنها و در محیطی بدون عوامل حواس پرتی هستید، گفت وگو کنید. از مطرح کردن مسائل گذشته و مقایسه کردن اجتناب کنید.
مسئله شغلی همسر، صرفا مسائل مالی نیست
کار و حرفه صرفا برآورده کننده مسائل مادی نیست بلکه موجب افزایش اعتمادبه نفس، ارضای نیاز به پیشرفت و حس مفید بودن نیز می شود، وقتی شما صرفا بر مسائل مادی شغل همسرتان تاکید کنید، ایشان احساس می کند از جانب شما درک نشده است و گفت وگو پایان می یابد. وقتی نیاز های روان شناختی ایشان را به رسمیت بشناسید، همسرتان هم احساس همدلی و نزدیکی بیشتری می کند و هم می تواند این نیازها را در همراهی با شما برطرف سازد.
درخواست های ناممکن نکنید
ممکن است یکی از دلایلی که درخواست شما از طرف همسرتان رد می شود این باشد که می خواهید ایشان شغل خود را کنار بگذارند، این درخواست، تغییری کلی در وی ایجاد می کند و موجب می شود در مقابل شما حالت دفاعی بگیرد و درخواست های دیگرتان نیز رد شود. بهتر است از ایشان بخواهید به شغل خود ادامه دهد ولی وقتی در خانه است به نیاز های خانواده توجه کند. بر خواسته های مشترکتان تأکید کنید؛ مانند توجه به فرزندان و تفریح های خانوادگی.
گزینه های احتمالی را بررسی کنید
درباره این مسئله راه حل هایی را که برای هر دوی شما قابل قبول است، پیدا کنید. برای ایجاد ایده های متفاوت، می توانید از فرزندان خود نیز کمک بگیرید، با این روش فهرستی طولانی از راه حل ها تهیه می شود. گزینه های احتمالی شما می تواند محدودکردن مسائل شغلی به ساعات اداری، استفاده از مرخصی ها و تعطیلات برای همراهی با خانواده یا کم کردن ساعت کاری باشد.
سعی کنید در پایان به توافق برسید
تا این جا شما توانسته اید احساس ها و نیاز های خود را به صورت موثر برای همسرتان بیان کنید، همچنین گزینه های احتمالی را نیز در اختیار دارید، بنابراین می توانید به راحتی به توافق برسید. از طرفی مسئولیت حل این مسئله صرفا بر عهده همسرتان نیست و تنها ایشان نیستند که باید تغییر کنند، ممکن است همسرتان نیز پیشنهاد های متقابلی ارائه کند؛ بنابراین سعی کنید با گفت وگو به جمع بندی برسید. در پایان در نظر داشته باشید برای شروع به توافقی بزرگ نیاز نیست بلکه توافق به دست آمده می تواند ساده و در بر گیرنده تغییری کوچک باشد.