دنیای تک فرزندی چالشهای زیادی دارد و آشنایی والدین بویژه زوجهای جوان با این چالشها ضروری است و میتواند بر تصمیم آنها درخصوص داشتن فرزندان بیشتر تاثیر بگذارد.
کبری ناصح، معاون بهداشت علوم پزشکی ساوه، گفت: بارداری یک امر طبیعی و فیزیولوژیک است که به غیر از انسان در تمامی موجودات زنده دنیا تکرار میشود و انسان هم مانند سایر موجودات میتواند باردار شود و مراحل آن را به صورت طبیعی طی کند.
وی در ادامه با بیان اینکه بارداری مانند دوران نوجوانی، بلوغ و … یک دوره از زندگی انسان است، افزود: تغییراتی که در دوران بارداری در انسان صورت میگیرد شبیه تغییراتی است که در سایر مقاطع زندگی انسان نظیر نوجوانی، بلوغ و … است و در تمام دنیا و ادیان، بانوی باردار مقدس شمرده میشود و همگان به او احترام میگذارند.
وی از دوران بارداری به عنوان زیباترین دوران زندگی یاد کرد و گفت: ارتباط با جنین در این دوران نه تنها موجب رشد عاطفی و ذهنی جنین میشود بلکه خاطرات خوشی را برای مادر باردار به همراه دارد. براین اساس در ادیان مختلف به ویژه دین مبین اسلام بر قداست مادر باردار تاکید شده است.
ناصح در ادامه با بیان اینکه فاصله کم بین تولد فرزندان موجب ارتباط گیری بهتر فرزندان خواهد شد، اظهار کرد: فرزند به مادر و اطرافیان و سایر بستگان هویت میدهد و مهمترین هویت، مادر شدن و پدر شدن یک زوج است.
وی به موضوع تک فرزندی اشاره کرد و گفت: فرزندانی که در خانواده پرجمعیت یا دارای خواهر و برادر متولد میشوند دارای رشد فکری، ذهنی و رشد عاطفی بهتری نسبت به فرزندان تک و فاقد خواهر و برادر هستند.
او با بیان اینکه فرزندان دارای خواهر و برادر میتوانند به خوبی خود را با شرایط اجتماعی وفق دهند و پیشرفت داشته باشند، تصریح کرد: براساس بررسیهای صورت گرفته درصد احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی در بین تک فرزندان در دوران بزرگسالی بیشتر از سایر افراد جامعه است. مهارتهای حرکتی در بین کودکان تک فرزند به نسبت کودکان چند فرزند نظیر چابکی، پریدن، بازی با توپ، ارتباط با همسالان و … بسیار ضعیفتر است.
ناصح در ادامه گفت: احتمال وقوع بعضی از بیماریها خصوصا روماتیسم مفصلی در بین تک فرزندان بیشتر است و حتی پسران تک فرزند از نظر قدی به نسبت چندفرزندها کوتاهتر و به دلیل تغذیه نامناسب، از نظر وزنی نسبت به چندفرزندها چاقتر هستند.
وی گفت: اختلالات شخصیتی و رفتاری در بین تک فرزندها تقریبا ۲.۴ بیشتر از بچههایی است که خواهر و برادر دارند و اضطراب و استرس در بین آنها بیشتر است.
معاون بهداشت علوم پزشکی ساوه افزود: براساس بررسیهای انجام شده در بین کودکان مشاهده شده است که فرزندان دارای خواهر و برادر وضعیت مطلوب تری نسبت به تک فرزندان دارند چرا که تک فرزندان سرگرمی جز تماشای تلویزیون، بازیهای رایانهای و گوشی همراه ندارند. تک فرزندان، چون همواره مورد حمایت والدین بوده اند در آینده در برابر سختیها و مشکلات تاب آوری کمتری نسبت به بقیه دارند. گوشه گیری، پرخاشگری و تنش در کودکان تک فرزند نسبت به چندفرزندها بیشتر است.
ناصح بیان کرد: اختلالات اضطرابی در بین تک فرزندها به دلیل انتظار و توقع بالای والدین از آنها به دلیل اینکه تنها فرزند خانواده هستند، بیشتر است.
وی افزود: احتمال وقوع بیماریهای مزمن در بین این کودکان بسیار زیاد است و از طرفی والدین تک فرزند به دلیل وابستگی زیاد به آنها در آینده با ازدواج یا جدا شدن از خانواده مشکلات زیادی خواهند داشت.
وی گفت: پدر و مادر در خانوادههای تک فرزند وقتی به سن پیری میرسند نسبت به چندفرزندیها که میتوانند در کمک رساندن به والدین تقسیم کار داشته باشند بیشتر آسیب دیده و اذیت خواهند شد.
ناصح بیان کرد: احتمال ابتلای تک فرزندها به اعتیاد تلویزیون، گوشی تلفن همراه و دیگر سرگرمیها بسیار زیاد است و دانش آموزان چند فرزندی از شاخصهای رفتاری متعادلتری برخوردار بوده و از نظر تحصیلی نسبت به تک فرزندها موفقتر هستند.
وی گفت: تک فرزندها در مقایسه با چند فرزندها بدبینتر بوده، اعتماد به نفس کمتری داشته، رقابت جویی و خطرپذیری کمتری داشته و ریسک پذیر نیستند. وظیفه شناسی در بین تک فرزندان بسیار ضعیف است چرا که همیشه چتر حمایتی والدین بالای سر آنها بوده است.
او با تاکید بر اینکه، چون تک فرزندی بیشتر در خانوادههای تحصیل کرده گسترش پیدا کرده است لذا این امر ممکن است سهم فرزندان با ضریب هوشی بالا را در جامعه کاهش دهد، تصریح کرد: وجود خواهر و برادر موجب تقویت سرمایه اجتماعی در خانوادهها و جامعه خواهد شد. والدینی که به خاطر تک فرزندی احساس گناه میکنند نارضایتی خود را به فرزند منتقل میکنند و داشتن یک فرزند گاهی منجر به بروز توقعات غیرمنطقی از کودک در دوران کودکی خواهد شد.
ناصح با بیان اینکه طی شدن فرآیند بچگی که یک کودک در دوران کودکی باید طی کند در تک فرزندان کمتر است، اظهار کرد: تک فرزندی به خودی خود تجربه تمام عیار دوران کودکی را از فرزند میگیرد و شاید به همین دلیل است که بسیاری از انجمنهای روانشناسی معتقدند که تک فرزندبودن به خودی خود یک بیماری محسوب میشود.