ازدواج صوری یا دروغین ، ازدواجی است که ثبت قانونی می شود ولی مفهوم و کارکرد ازدواج را ندارد و هدف آن رسیدن به منافع مالی ، رهایی از فشار خانواده یا گرفتن اقامت در یک کشور خارجی است.
ازدواج صوری ، ازدواج دروغین است که برای فرار از فقر ، فرار از قانون یا گرفتن ویزا یا گرفتن اقامت انجام میشود. ازدواج صوری معمولا به شکل های زیر انجام می شود.
فردی که علاقمند به مهاجرت است ، بعد از رسیدن به کشور مقصد با پرداخت پول یا توافقات دیگر با یکی تبعه مقیم آن کشور ازدواج می کند تا حق اقامت دائم آن کشور را دریافت کند. ازدواج صوری برای برخی از این افراد تبدیل به منبع درامد شده است.
فردی که علاقمند به مهاجرت است ، صرفا برای رسیدن به آن کشور و گرفتن اقامت با خواستگاری که مقیم و تبعه آن کشور است ازدواج می کند.
ازدواج صوری شخصی که قصد مهاجرت دارد ولی خانواده مهاجرتش را منوط به ازدواج کرده اند.
همانگونه که متوجه شدید شایع ترین نوع ازدواج صوری برای مهاجرت به کشورهای خارجی است.
تعریف ازدواج صوری
در ازدواج صوری شکل ظاهری و قانونی ازدواج رعایت میشود ولی باطن و ماهیت آن هیچ گونه قصدی برای عمل ازدواج و تمایل دو نفر برای یکی شدن ، ندارد.
به عبارتی دیگر زوجیت یک زن و مرد با رعایت شکل و قواعد حقوقی و قانونی است بدون این که طرفین واقعا قصد تعهد داشتن و کارکردهای دیگر ازدواج از جمله فرزندآوری و آرامش گرفتن و کنار هم بودن را داشته باشند.
دلایل ازدواج های صوری
دلایل ازدواج های صوری به تعداد افرادی که این نوع ازدواج را انجام میدهند متفاوت است. در برخی از ازدواج های صوری دو نفر از صوری بودن ازدواج مطلع هستند ولی در برخی از موارد یک نفر از صوری بودن ازدواج بی خبر است و متاسفانه در این بین قربانی می شود.
• مهاجرت : تعریف کلاسیک ازدواج صوری در ایران بیشتر درباره بحث مهاجرت است و معمولا زنانی که قصد مهاجرت دارند به محض این که متوجه می شوند مردان تبعه آن کشور می توانند با زنان بیگانه ازدواج کنند ، صرفا برای گرفتن تابعیت آن کشور اقدام به ازدواج صوری میکنند.
• کسب درآمد : در موارد که ازدواج صوری با وعده پرداخت پول و برای گرفتن اقامت انجام می شود ، معمولا فردی که قصد ازدواج با مقیم و تبعه یک کشور بیگانه را دارد بر اساس قانون هر کشوری باید تا چند سال تحت نظر فردی باشد که به صورت صوری با او ازدواج کرده است تا در تحقیقات و مصاحبه های انجام شده صوری نبودن ازدواج تایید شود. بنابراین ازدواج صوری در این گونه موارد تبدیل به یک منبع درامد بی دردسر برای تبعه آن کشور می شود.
• بهره مندی از نظام تامین اجتماعی : در این گونه موارد زن با مردی مسن که تصور میکند نزدیک به احتضار است ازدواج میکند تا بعد از فوت او از حقوق بازنشستگی او بهره مند شود.
• قرض و بدهی : ازدواج صوری به منظور بازپرداخت قرض و بدهی زن و مردی ثروتمند است.
• سه طلاقه شدن : در بحث سه طلاقه شدن ، زن دیگر نمی تواند با شوهر خود ازدواج کند مگر این که با مردی به عنوان محلل ازدواج کند و از او طلاق بگیرد و سپس به عقد شوهر قبلی در آید ، ازدواج با محلل را معمولا به صورت صوری انجام می دهند.
• رسیدن به آزادی : برخی از افرد به منظور رها شدن از فشار خانواده و دور شدن آن ها به صورت صوری ازدواج میکنند تا بعدا طلاق بگیرند و به آزادی برسند.
• سربازی یا شغل های نیازمند متاهل بودن : برخی از مشاغل شرط استخدامی را شاغل بودن اعلام می کنند یا محل خدمت سربازی افراد متاهل را در نزدیکی محل زندگی قرار می دهند که همین امر باعث می شود برخی از افراد برای بهره مندی از این مزایا به صورت صوری ازدواج کنند.
• مخفی کردن همجنسگرایی : افراد همجنس گرا و ترنس ها برای این که از زیر بار فشار خانواده خارج شوند با شخصی که از مشکلشان مطلع است به صورت صوری ازدواج میکنند تا از محیط خانواده دور شده و بتوانند به راحتی با فرد مورد علاقه خود رابطه داشته باشند.
مجازات ازدواج صوری در ایران
از نظر شرعی عقد بین دو نفر با ی با نیت قلبی و باطنی باشد که در نهایت به صورت لظی بیان می شود بنابراین از آنجا که در ازدواج صوری ، نیست باطنی وجود ندارد و صرفا عقد به صورت لفظی انجام می شود ، غیر شرعی به حساب می آید.
از نظر قانونی در ایران ساز و کار خاصی برای تشخیص و جرم شناختن ازدواج صوری وجود ندارد بنابراین مجازاتی برای آن در نظر گرفته نشده است. ولی از آنجا که ذات این کار متقلبانه است می توان آن را جزو جرایم متقلبانه قرار داد و در دادگاه به آن رسیدگی کرد و در صورت در دست داشتن دلایل قوی مبنی بر صوری بودن ازدوج می توان از نظر قانونی ازدواج را باطل کرد.
از نظر قانونی ازدواج صوری باطل است بنابراین اگر و زن و مردی از بطلان ازدواج صوری بین خودشان آگاه باشند و با این وجود رابطه جنسی برقرار نمایند ، رابطه آن ها مصداق زنا دارد و مشمول مجازات زنا می شود و اگر فرزندی از این رابطه بوجود بیاید نامشروع است. ولی اگر زن و مرد از باطل بودن ازدواجشان اطلاعی نداشته باشند و فکر کنند ازدواج صوری باعث می شود که رابطه جنسی بینشان مجاز باشد ، به دلیل جهل ، بحث زنا و فرزند نامشروع از بین می رود.