دختر ۵ ساله‌ام در بازی‌ها نمی‌تواند از خودش دفاع کند و فقط با گریه به من اعتراض می‌کند؛ مثلا وقتی با دختر خواهرم بازی می‌کند اگر او اسباب‌بازی‌هایش را برای بازی ندهد، گریه می‌کند و به من مراجعه می‌کند و خودش نمی‌تواند بگیرد. با تمام دوستانش همین‌طور است. نگرانم.

پاسخ مشاور

از آن‌جایی که کودک شما در سنی است که شناخت و ارزیابی اش از خود و در نتیجه اعتماد به نفسش در حال شکل‌گیری است؛ بسیار مهم است که با ارائه آموزش‌های لازم در زمینه قواعد بازی، احترام به اموال دیگری، شناسایی احساس خود و نحوه حل اختلافات و تشویق این رفتارها در او به افزایش اعتماد به نفس و بهتر شدن روابطش با همسالان کمک کنید. به منظور رسیدن به دو هدف «افزایش اعتماد به نفس» و «بهتر شدن ارتباط اجتماعی» که مورد نیاز کودکتان در این سن است، راه‌های زیر پیشنهاد می‌شود:

* ابتدا سعی کنید بفهمید کودکتان در زمان اعتراض، چه احساسی دارد ( برای مثال؛ عزیزم از اینکه فلانی اسباب‌بازی رو بهت نمیده ناراحت شدی؟ یا عصبانی هستی؟) این پرسش‌ها به کودکتان کمک می‌کند به جای گریه‌کردن، صحبت کند و نسبت به احساساتش آگاه شود. * هربار و به محض اینکه کودکتان توانست به جای گریه‌کردن از احساسش حرف بزند، او را تشویق و تحسین کنید (برای مثال؛ آفرین به دخترگلم که می‌تونه بگه چشه)

* از او بخواهید که مشکل را توضیح دهد و ابتدا نظر او را درباره اینکه فکر می‌کند چطور می‌تواند این مشکل را حل کند بپرسید و سپس راه‌حل‌های خودتان را بیان کنید برای مثال «می‌گی فلانی اسباب‌بازی‌اش رو بهت نمی‌ده و این تورو ناراحت کرده، به نظرت چطوری می‌تونی راضی‌اش کنی که اسباب‌بازیش رو که مال خودش هست بهت بده؟ مثلا به نظرم می‌تونی ازش خواهش کنی که برای چند لحظه دستت باشه یا چون اسباب‌بازی مال اونه ازش بخواه اگه دوست داره خودش نیم‌ساعت با اسباب‌بازی بازی کنه و بعد اون رو ۱۰ دقیقه به تو بده و اگه قبول نکرد یه بازی دیگه که هردوتون خیلی دوستش دارید رو انجام بدین. خوبه؟»

* بعد از اینکه آموزش لازم را به این صورت و برای فهمیدن احساس و چگونگی حل اختلافات به کودکتان دادید و مطمئن شدید که یاد گرفته است، دیگر در بازی‌هایش دخالت نکنید و به او بگویید که خودش می‌تواند مشکل را حل کند. این نکته بسیار مهم است؛ چون در غیر این‌صورت با دخالت‌های نابجا ودلسوزی، کودک را از اتکا به خود محروم کرده‌اید و رفتار منفعلانه مثل گریه کردن را در او تشویق می‌کنید. در کنار این بی‌توجهی به گریه کردن، از رفتار درست کودکتان غفلت نکنید و رفتار مناسب را ( کنار آمدن با دوستان و حل کردن مشکل) پاداش دهید و یا تشویق کنید.

* در صورتی که ضمن رعایت درست موارد گفته شده، بازی کودکتان با گریه و یا دعوا تمام می‌شود، طی هماهنگ شدن با والدین کودکان دیگر، اسباب‌بازی را به مدت ۵ یا ۱۰ دقیقه از آن‌ها بگیرید و یا آن‌ها را از هم جدا کنید. یادتان باشد این پیامد درست بازی نکردن را از قبل به کودکان اطلاع دهید.