برای بسیاری از والدین پیش آمده که صدای صحبت کردن کودکان خود را شنیده اند و متعجب شده اند که کودک با چه کسی در حال صحبت است، هنگامی که او را از نزدیک دیدند متوجه شدند که او با خودش در حال بحث بوده. این موضوع برای والدین می تواند نگرانی ایجاد کند. در ادامه به تفسیر صحبت کردن کودک با خودش می پردازیم.
صحبت کردن کودک با خودش
صحبت کردن انسان با خودش در واقع نشان دهنده قوه تخیل او است. این موضوع در دوران خردسالی قبل از اینکه مدرسه شروع شود وجود دارد و نمی توان آن را نشانه اختلال دانست؛ در واقع کودکی که با خودش صحبت می کند در حال تصور آرزوها و احساست مثبت است که این موارد می توانند در شکل گیری آینده او تاثیرگذار باشند. مثلا هنگامی که کودک درحال بازی کردن است با خودش صحبت می کند، در واقع او در حال خیال پردازی در موقعیت خودش است.
بنابراین صحبت کردن کودک در سن ۳ تا ۵ سالگی طبیعی به حساب می آید و در حقیقت راهی برای بیان عواطف و احساسات درونی است. به این عمل گفتار خود محور گفته می شود که معمولا در حین بازی یا نقاشی کردن شکل می گیرد.
گفتار خود محور بخشی از مراحل رشد کودک محسوب می شود که معمولا بعد از ۷ سالگی و آغاز گفتار درونی به اتمام می رسد. هنگامی که کودک با خودش حرف می زند می تواند در رشد گفتاری و زبانی خود تحول ایجاد کند و همچنین باعث تنظیم رفتار و اعمال کودک می شود.
در این حال اگر کودک شما در دنیای خیال خود غرق شده، با صدای بلند با خود یا عروسک هایش صحبت می کند و توجهی به اطرافیان ندارد؛ متعجب نشوید، زیرا این کار او را با محیط اطرافش آشنا می کند و باعث بهبود گفتار او می شود.
دلیل صحبت کردن کودک با خودش چیست؟
کودکان در سنین مختلف به روش های متفاوتی با خودشان صحبت می کنند که می تواند دلایل زیادی داشه باشد، از جمله این دلایل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• خلاقیت، تکامل رشد و قدرت خیال پردازی بالا
• تمایل به انجام بازی های نمادین
• پاسخ دادن به پرسش هایی که در ذهنشان ایجاد می شود
• رشد و تکامل مهارت سخنوری
• بیان کردن اتفاقات روزانه به شکل صحبت با خودشان
• پیدا کردن راه حل برای رفع مشکلات
• جلب توجه و محبت والدین و رفع احساس تنهایی؛ یکی از دلایلی که می تواند سبب ایجاد گفت وگو کودک با خودش شود تنهایی و عدم توجه والدین است.
والدین باید بدانند که کودکان به شدت نیاز به توجه و محبت دارند، آنها نیاز دارند پدر یا مادرشان با دقت به صحبت آنها گوش کند و در این کار تظاهر نداشته باشد. لذا ضروری است که والدین با تمام دقت و حواسشان به کودکان خود توجه کنند تا احساس ارزشمندی و اعتماد به نفس را در فرزندشان تقویت کنند.
رفتار درست والدین در هنگام صحبت کردن کودک با خودش
در صورتی که کودک شما در سن ۳ تا ۵ سالگی قرار دارد و با خود صحبت می کند جای نگرانی وجود ندارد، اما رعایت یکسری نکات برای داشتن فرزندی با اعتماد به نفس، سالم و شاد ضروری است. این نکات شامل موارد زیر هستند:
• والدین می توانند برای اطمینان از طبیعی بودن گفتار خود محور، کودک خود را تحت نظر داشته باشند در صورتی که رفتار او حالت تکراری و مداوم ندارد نباید نگران باشند.
• در صورتی که کودک شما در حال صحبت کردن است به حرف هایش با دقت کامل گوش دهید و از تنها گذاشتن او برای مدت زمان طولانی خودداری کنید، توجه کافی می تواند روحیه فرزند شما را تقویت کند.
• برای اطلاع بیشتر از احساسات و تفکرات کودک می توانید درباره شخصیت های خیالی بازی یا داستان هایش از او سوال بپرسید.
• در صورتی که کودک با صحبت های تکراری و مداوم خودش را سرگرم می کند باید مسئله را جدی بگیرید؛ مشکل را پیدا کنید و به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید. مهمترین مسئله در این موضوع این است که والدین بتوانند دلیل این رفتار کودک را پیدا کنند، برای این کار می توانند با کودک خود هم مسیر شوند و به دنیای خیالی آنها ورود پیدا کنند.
• در صورتی که کودک شما در سنین بالاتر از ۷ سال قرار دارد و به شکل مداوم با خود صحبت می کند یا در دنیای خیالی خود غرق می شود به طوری که نمی تواند مرز بین واقعیت و خیال را از هم تمایز دهد حتما به روانپزشک مراجعه کنید.
• در ارتباط با فرزندتان جملات مثبت به کار ببرید، استفاده از کلمات منفی مثل؛ نکن؛ دست نزن؛ کثیف نکن و… می تواند در کودک احساس گناه ایجاد کند.
• در صورتی که کودکتان برای شما از ماجراجویی و داستان هایش صحبت می کند؛ حرف او را قطع نکنید و تا پایان داستان به او گوش دهید، اظهار نظر بیجا نکنید و احساسات خود را در طول تعریف ماجرا با لبخند و یا تعجب بروز دهید.
• توجه داشته باشید اگر کودک متوجه توجه بیش از حد شما به صحبت او با دوستان خیالی اش شود؛ فکر می کند کارش بی نقص یا کاملا درست است، بنابراین به این صحبت و خیال پردازی با شدت بیشتری ادامه می دهد.
فواید صحبت کردن کودک با خودش چیست؟
همانطور که در مطالب بالا اشاره شد صحبت کردن کودک با خودش در سنین مشخصی یعنی ۳ تا ۵ سال کاملا طبیعی است و حتی باعث تکامل گفتار و زبان کودک می شود، در ادامه به مزایای دیگر این عمل می پردازیم:
• کودکانی که در این دوران با خودشان صحبت می کنند نسبت به سایر افرادی که این کار را انجام نمی دهد از هوش بالاتری برخوردار هستند.
• کودکانی که با خود صحبت می کنند از لحاظ ویژگی‌های شخصیتی وضعیت بهتری دارند به گونه ای که می توانند هیجان و احساسات خود را کنترل کنند و به دنبال این موضوع رفتارهای تکانشی کمتری از خود نشان می دهند.
• در فرایند گفتار خود محور خیال پرداری و تصویرسازی زیادی صورت می گیرد که همین عامل می تواند در ایجاد و افزایش خلاقیت همچنین تجربه های جدید و نو نقش به سزایی داشته باشد، به همین دلیل این کودکان معمولا در نقاشی، هنر یا حتی مهارت اجتماعی مستعدتر هستند.
• گفتار خود محور نشان دهند رشد و تکامل کودک است، از این طریق والدین و اطرافیان کودک می توانند متوجه یادگیری مفاهیم توسط کودک شوند.
چه موقع باید به متخصص مراجعه کرد؟
در صورتی که والدین با اعمال تغییرات در برنامه کودک عصبانیت او را برانگیزند و سپس متوجه شوند او برای آرام کردن خودش گفتار خود محور دارد و یا از صحبت تکراری به شکل مداوم استفاده می کند باید برای چک کردن وضعیت سلامتی کودک، به متخصص مراجعه کنند. صحبت های تکراری می توانند یکی از نشانه های اوتیسم باشد. توجه کنید این نشانه قطعی نیست و برای تشخیص درست باید به پزشک مراجعه کرد.
در صورتی که کودک در حین صحبت کردن با خودش ارتباطش را با دنیای واقعی از دست می دهد و نمی تواند واقعیت را از خیال تشخیص دهد باید به متخصص مراجعه کنند.
