خانمی ۳۵ ساله هستم. وسواس به شست و شو دارم. خیلی زجر می کشم. می ترسم زندگی ام خراب شود. لطفا راهنمایی ام کنید.
پاسخ مشاور
همه افراد گاهی افکاری دارند که ممکن است احساس ناخوشایندی در آن ها ایجاد کند و باعث اعمالی تکراری مثل دو بار وارسی خاموش کردن اجاق یا چند بار شست و شوی لباس ها شود؛ اما آنچه افراد عادی را از مبتلایان به اختلال وسواس جدا می کند، این است که این افکار موجب اضطراب شدید در آن ها نمی شود یا اعمال تکراری را بار ها و بار ها انجام نمی دهند.
بنابراین افراد عادی تشویش و رنج زیادی را تجربه نمی کنند و عملکرد معمول خود را دارند اما در افراد مبتلا به اختلال وسواس، وجود این افکار، اضطرابی که ایجاد می کند و دفعات انجام اعمال تکراری به قدری زیاد است که علاوه بر این که موجب رنج زیاد فرد می شود، عملکرد او را نیز مختل می کند و مانع از آن می شود که بتواند در زمینه های شخصی، کاری و تحصیلی یا اجتماعی فعالیت قابل قبول خود را داشته باشد و مانند شما بترسد از این که زندگی اش خراب شود.
نوع وسواستان را شناسایی کنید اختلال وسواس شامل سه نوع وسواس فکری، وسواس عملی یا ترکیبی از این دو یعنی وسواس فکری و عملی است.
الف) وسواس فکری: افکار یا تصویر های ذهنی یا میل به انجام کاری یا گفتن چیزی است که فرد را ناراحت می کند و مدام هم در ذهن تکرار می شود از جمله ترس از نجس شدن یا نجس کردن، ترس از دست زدن به مواد سمی یا آلوده.
ب) وسواس عملی: همان رفتار هایی است که فرد احساس می کند مجبور است آن ها را تکرار کند تا اضطرابش را کمتر کند یا جلوی یک اتفاق بد گرفته شود. یکی از شایع ترین نشانه های وسواس عملی شست وشو و آب کشی مکرر و طولانی مثل شستن مکرر دست ها در طول روز است. بیشتر افرادی که از این اختلال رنج می برند، می دانند که ترس آن ها واقع بینانه نیست اما در عین حال نمی توانند رفتار خود را کنترل کنند، انگار که مجبورند این کار های تکراری را انجام دهند.
ج) وسواس فکری عملی: افرادی که گرفتار این نوع وسواس هستند هم افکار ناراحت کننده و هم رفتار های تکرار شونده را تجربه می کنند. اضطرابتان را کنترل کنید برای این که بتوانید با وسواس خود مقابله کنید، ابتدا باید بدانید که اختلال وسواس چگونه به وجود می آید. معمولا وقتی فردی فهمید که نمی تواند از افکار ناراحت کننده اجتناب کند، به فکر راه حل های دیگری برای کاهش اضطراب می افتد و ممکن است کار هایی مانند شست و شوی زیاد را انجام دهد زیرا این کار ها معمولا اضطراب را کاهش می دهد. فقط مشکل این جاست که رهایی از اضطراب در این مواقع، موقتی است و خیلی زود شرایط به گونه ای می شود که فرد باید آن عمل را بیشتر و بیشتر انجام دهد تا حالش بهتر شود و این عمل خیلی زود به یک رفتار وسواسی تبدیل می شود؛ بنابراین یکی از روش های درمانی موثر این است که یاد بگیرید اضطراب خود را بدون انجام رفتار های وسواسی کنترل کنید.
نکته بسیار مهم دیگر هم این که در بسیاری مواقع روان درمانی باید به همراه دارو درمانی انجام شود، بنابراین توصیه می کنم علاوه بر مراجعه به روانشناس، به روانپزشک هم مراجعه کنید.
دوست گرامی! همان طور که کارشناس محترم درپاسخ شما بیان کرده اند، مراجعه شما به روان شناس بالینی و روانپزشک ضرورت دارد. درمان وسواس به فرآیند زمانی و درمانی ویژه ای نیاز دارد که از حد توصیه های مکتوب در این صفحه خارج است.
همراهان گرامی! گاه برای رفع مشکلاتی که در پیام هایتان مطرح می کنید، مراجعه به روان شناس ضروری است و به همین دلیل است که گاهی احساس می کنید راهکار معینی در پاسخ مشاوران مطرح نمی شود؛ زیرا نوع مشکل نیاز به بررسی های دقیق تر، گفت و گو های مفصل تر و انجام برخی آزمون های روان شناختی و طی کردن دوره درمانی دارد.
