یاتاقان ورقه ای به شکل نیم دایره و نازک است که بین “میل لنگ و سیلندر” و “میل لنگ و شاطون” قرار می گیرد که خرابی آن در بین تعمیرکاران با اصطلاح “یاتاقان زدن” خودرو شهرت دارد.
زمانی که به هر علت از جمله کبود آب، روغن و یا بالارفتن بیش از حد مجاز دور موتور دمای موتور نیز از مقدار مجاز بالاتر رود، به اجزا مختلف آن بخصوص قسمت‌های متحرک آسیب زیادی وارد می‌گردد که این حالت را گیرپاژ یا سوختن موتور می‌گویند و در مورد یاتاقانها هم وقتی در اثر سوختن دیگر قادر به کاستن از اصطکاک بین شاتون و میل لنگ نباشند گفته می‌شود. بطور کلی “یاتاقان زدن” تقریبا معادل عامیانه سوختن موتور در بین تعمیرکاران است.
البته باید اضافه کرد یاتاقان اسم قطعه ای است که بین دسته پیستون و میل لنگ قرار دارد و کارش روان سازی حرکت این دو قطعه روی یکدیگر است.
یاتاقانها با روغن موتور در تماس هستند و وظایف زیر را بعهده دارند:
۱. تنظیم لقی عمودی بین میل لنگ و سیلندر.
۲. کم کردن اصطکاک بین “میل لنگ” و “سیلندر” و جلوگیری از خوردگی آنها.
۳. کم کردن اصطکاک بین “میل لنگ” و “شاطون” و جلوگیری از خوردگی آنها.
وقتی این قطعه به هر دلیلی بیش از حد داغ شود حالت دفرمگی پیدا می کند و اگه ذوب شود باعث چسبیدن دسته پیستون به میل لنگ می‌شود و موتور احتمالا می سوزد.
در مورد “یاتاقان زدن” باید گفت خود یاتاقان دچار مشکل می‌شود چون وقتی خودرو یاتافان می زند صدای خیلی بدی به گوش می رسد و خودرو برای راه افتادن به نیروی زیادی نیاز دارد (اصطکاک موتور خیلی زیاد است) اگر در این زمان سریعا موتور را خاموش نکنید موتور می سوزد!
علت “یاتاقان زدن” هم فرسودگی یاتاقانها، شکستن یاتاقانها، ذوب شدن آنها، تغییر شکل دادن آنها یا ….
علائم یاتاقان زدن چیست؟
۱. صدا “لق لق ” یا “تق تق” موتور هنگام گاز دادن یا شتاب گرفتن.
۲. قفل شدن موتور، که در این حالت موتور به هیچ عنوان روشن نمی شود.
علت خرابی یاتاقان
علت خرابی یاتاقان نرسیدن روغن به آن است و در واقع ایراد اصلی در سیستم روغنکاری موتور است.
