مقایسه خودمان با دیگران امری طبیعی است و می‌تواند برای رسیدن به اهدافمان به ما انگیزه دهد. با این حال، مقاسه بیش از حد خود با دیگران می‌تواند برای سلامت روان ما مضر باشد و باعث شود که در این حس بمانیم که به اندازه کافی خوب نیستیم.
امروزه و با توجه به گشترش فضای مجازی که امکان مقایسه لحظه به لحظه زندگی‌مان با دیگران را فراهم کرده است، مقایسه خود با دیگران می‌تواند به شکل یک مشکل مزمن و آزاردهنده درآید. برای بسیاری از ما مقایسه کردن تبدیل به یک عادت می‌شود، اما راه‌های زیادی برای شکستن عادت مقایسه خود با دیگران وجود دارد و با دانستن اینکه چرا خود را با دیگران مقایسه می‌کنیم شروع می‌شود.
همه ما خودمان را با دیگران مقایسه می‌کنیم و این کار یک عمل طبیعی و انسانی است و به ما کمک کرده تا در طول تکامل خود در گروه‌های اجتماعی رشد کنیم. مقایسه خود با فردی که تصور می‌کنیم بهتر از ماست، می‌تواند اطلاعات، الهام و انگیزه ارزشمندی برای رسیدن به اهدافمان و تغییر آنچه برای ما مفید است نیست فراهم کند؛ و به همین ترتیب، وقتی در مقایسه با دیگران به این نتیجه می‌رسیم که در یک چیز از آن‌ها بهتر هستیم، می‌تواند باعث افزایش عزت نفس ما شود. با این حال، مقایسه اجتماعی ممکن است زمانی که خود را در مقایسه با دیگران؛ کمتر، ناکافی، بی‌لیاقت و بد تصور می‌کنیم به عزت نفس و سلامت روان ما آسیب برساند.
اگر حس می‌کنید که مقایسه خود با دیگران بر احساس شما نسبت به خودتان تاثیر منفی می‌گذارد، در اینجا هفت راهبرد عملی برای کمک به شما برای تغییر در این مسئله شرح می‌دهیم.
۱- بدانید که مقایسه کردن یک عادت است.
بدانید که مقایسه کردن خود با دیگران عادتی است که در طول رشد در شما ایجاد شده است و تقصیر شما نیست. از همان روز‌های ابتدایی تحصیل، متوجه می‌شویم که نمرات ما با همسالانمان مقایسه می‌شود و حس رقابت به سرعت شروع به شکل‌گیری می‌کند.
امروزه نیز با رسانه‌های اجتماعی و توانایی دیدن زندگی دیگران در کسری از ثانیه، دائما فرصتی را برای مقایسه ایجاد می‌کند. نسل‌های قدیمی‌تر بدون دسترسی به تلفن‌های هوشمند و اینترنت این قابلیت را نداشتند.
وقتی چیزی را به عنوان یک عادت تشخیص دهیم و در مورد تاثیر آن بر عزت نفس و سلامت روان خود صادق باشیم، امکان تغییر بسیار بیشتری برای ما فراهم می‌شود.
با یادداشت کردن اینکه در طول روز چند بار خود را با دیگران مقایسه می‌کنید شروع کنید. ممکن این عدد آنقدر بزرگ باشد که از آن تعجب کنید.
۲- چرایی مقایسه خود با دیگران را دریابید.
آیا می‌دانید چرا خود را با دیگران مقایسه می‌کنید؟ به غیر از فراهم شدن امکان مقایسه دائم خود با دیگران در روزگار کنون، ما به دلایل مختلفی خود را با دیگران مقایسه می‌کنیم و دانستن دلیل مخصوص خودتان به شما در مدیریت آن مفید خواهد بود. برخی از علل رایج در زیر آمده است:
_ برای بهتر شدن خود
_ برای تناسب پیدا کردن با جامعه و دیگران
_ برای کاهش عدم اطمینان
_ برای تنبیه یا انتقاد از خود
به عنوان نقطه شروع، هر بار که خود را با شخص دیگری مقایسه می‌کنید، توجه داشته باشید که مقایسه چه چیزی بوده است (مثلا سبک زندگی، تناسب اندام، شغل یا تحصیل، ظاهر و …). با گذشت زمان، موضوعی را خواهید دید که به شما کمک می‌کند تشخیص دهید که چرا مقایسه اجتماعی برای شما امری عادی است.
۳- مقایسه کردن را از حالت خودکار خارج کنید.
همانطور که گفته شد مقایسه کردن خود با دیگران عادت است، عادتی که به طور خودکار انجام می‌شود و احتمالا در آن لحظه متوجه نمی‌شوید که در حال مقایسه خود با دیگران هستید.
بنابراین، یکی از راه‌های رسیدن شکستن عادت مقایسه این است که هر بار که این کار را انجام می‌دهید نسبت به آن آگاهی پیدا کنید. این کار در ابتدا آسان نخواهد بود، ولی با گذشت زمان و تمرین به مرور این توانایی را کسب خواهید کرد. انجام مرحله یک برای رسیدن به این توانایی بسیار مفید است.
۴- انتخاب کنید که با این مقایسه چه کار خواهید کرد.
هنگامی که متوجه شدید در حال مقایسه با دیگران هستید، می‌توانید انتخاب کنید که با آن چه کاری انجام دهید. شما می‌توانید آن را قبول کنید، باور کنید که درست است یا نه. به هر حال، این فقط یک فکر است مانند هر فکر دیگری و ما بر اساس اینکه برایمان مفید است یا نه می‌توانیم نسبت به آن تصمیم‌گیری کنیم. توانایی خنثی کردن یا جدا کردن افکاری که به درد ما نمی‌خورند یکی از مفاهیم کلیدی در درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) است.
۵- منتقدر درونی خود را مدیریت کنید.
وقتی در مقایسه با دیگران به اندازه کافی احساس خوبی ندارید، ممکن است به راحتی وارد انتقاد از خود و قضاوت خود شوید. وقتی وارد رسانه‌های اجتماعی می‌شوید و افرادی را می‌بینید که زندگی عالی دارند، منتقد درونی شما می‌تواند در آن لحظه در ذهن شما جولان دهد و شما را با افکار خود انتقادی بمباران کند که فقط باعث کاهش روحیه و نظر شما درباره خودتان می‌شود.
۶- نگرشِ نسبت به خودتان را گسترش دهید.
گیر افتادن در مقایسه‌های غیرمفید دائمی باعث می‌شود احساس کمتری داشته باشید، بنابراین تمرکز شما روی نقص‌ها، نواقص و محدودیت‌هایتان بیشتر می‌شود. این امر به ویژه اگر عزت نفس پایینی داشته باشید صدق خواهد کرد. وقتی توجه ما به این شکل محدود می‌شود، تمایل داریم اطلاعات دیگری را که ممکن است این دیدگاه منفی از خودمان را به چالش بکشند، نادیده بگیرم؛ بنابراین وسعت دادن به تصوری که از خود دارید ضروری خواهد بود تا به شما کمک کند به دیدگاه متعادل‌تری نسبت به خود حرکت کنید.
۷-رسانه‌های اجتماعی خود را مدیریت و محدود کنید.
استفاده از فضای مجازی هم مانند مقایسه اجتماعی یک عادت خودکار است و کنترل کردن؛ مثلا تماشای پست‌هایی که به شما حس خوبی و عاری از مقایسه می‌دهند می‌تواند در کاهش میزان مقایسه خود با دیگران اهمیت داشته باشد.
به طور کلی، مقایسه دائم خود با دیگران می‌تواند نشانه کمبود عزت نفس و عدم رضایت از از زندگی باشد، اگر به شکل مزمنی درگیر مقایسه خود با دیگران هستید کمک گرفتن از یک رونشناس و متخصص سلامت روان می‌تواند بسیار راهگشا باشد.
