باورهای غلط درباره روغن‌های گیاهی
روغن‌های گیاهی، معمولا به‌عنوان جایگزین سالم روغن‌های حیوانی و چربی‌های اشباع شناخته می‌شوند. براساس توصیه سازمان بهداشت جهانی، گنجاندن مقدار کافی روغن‌های غیراشباعی مانند روغن ذرت، سویا و آفتابگردان برای حفظ سلامت بدن لازم است. البته نگهداری و شیوه مصرف این روغن‌ها در ارزش غذایی آنها تاثیر دارد و حتی طبخ نادرست شان می‌تواند آسیب‌هایی برای سلامت بدن به همراه داشته باشد.
در ادامه این مطلب به باورهای غلطی اشاره خواهیم کرد که معمولا درباره مصرف روغن های غیراشباع وجود دارد. این اشتباهات عبارتند از:
همه روغن‌های گیاهی سرشار از اسیدهای چرب ضروری هستند
بدن برای عملکرد مطلوب به اسیدهای چرب نیاز دارد. اسیدهای چرب از طریق مصرف روغن‌های گیاهی تامین می‌شوند زیرا بدن قادر به تولید آنها نیست. امگا۳ یکی از اسیدهای چرب ضروری است که خطر بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد و تاثیر ضدالتهابی دارد. روغن‌های کلزا، کتان و گردو جزء منابع غنی امگا۳ هستند. امگا۶ در تنظیم هورمون‌ها و سطح چربی‌های خون نقش دارد و به‌خصوص در روغن‌های سویا، آفتابگردان، کنجد و هسته انگور وجود دارد. امگا۹ نیز دسته دیگری از اسیدهای چرب مفید هستند که در عملکرد سیستم قلبی‌عروقی و کنترل کلسترول خون نقش دارند. روغن‌های زیتون و فندق بهترین منابع امگا۹ محسوب می‌شوند.
یک روغن نمی‌تواند به‌عنوان بهترین انتخاب تلقی شود
روغن زیتون یکی از بهترین روغن‌های گیاهی است که بعضی افراد صرفا این روغن را در آشپزی استفاده می‌کنند در حالی‌که مجموعه روغن‌های گیاهی برای تامین نیاز بدن به اسیدهای چرب مختلف اهمیت خواهد داشت. از همین‌رو، حتما انتخاب ۲ تا ۳ نوع روغن توصیه می‌شود.
همه روغن‌ها برای طبخ غذا با حرارت بالا مناسب نیستند
هنگام طبخ غذا، هرگز نباید روغن به دمای خیلی زیاد برسد و در اصطلاح دود کند و بسوزد زیرا در این حالت روغن، سمی می‌شود. همچنین، باید از روغن‌هایی استفاده کرد که تحمل دمای بالا را داشته باشند. روغن‌های بادام‌زمینی، آفتابگردان تصفیه‌شده، زیتون و به‌خصوص کلزا تصفیه‌شده تحمل دمای بالا را دارند. اما بعضی از روغن‌ها مانند روغن کتان هرگز برای طبخ مناسب نیستند و فقط به عنوان چاشنی توصیه می‌شوند.
روغن‌های خالص نسبت به روغن‌های تصفیه‌شده ارجحیت دارند
امروزه انواع روغن‌های گیاهی تصفیه‌شده و صنعتی در فروشگاه‌های موادغذایی عرضه می‌شوند. اما باید توجه داشت که روغن‌های خالص جایگزین بهتری هستند زیرا طی روند آماده‌سازی و تصفیه روغن‌ها، بخش زیادی از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند پلی‌فنول‌ها و ویتامینE از بین می‌رود و امگا۳ تغییراتی پیدا می‌کند که موجب تشکیل مولکول‌هایی مضر برای سلامت بدن خواهد بود.
روغن گیاهی را در شیشه مات نگهداری کنید
روغن‌های خالص نسبت به گرما، هوا و نور حساس هستند و خیلی زود اکسید می‌شوند. از همین‌رو، همیشه باید روغن را در شیشه‌های مات خریداری کرد و در محیطی دور از نور و دمای کمتر از ۲۰ درجه سانتی‌گراد نگهداری کرد. روغن کلزا نسبت به روغن زیتون حساس‌تر است و بهتر اینکه پس از بازشدن درب ظرف در یخچال نگهداری و طی ۳ ماه بعد مصرف شود. روغن کتان نیز اگر در شرایط اکسیداسیون قرار گیرد، سمی می‌شود و به همین‌دلیل باید طی ۳ هفته پس از باز شدن درب آن مصرف شود. البته به طعم آن نیز باید توجه داشت.
