ابتلا به دیابت مساوی با زدن یک عمر انسولین و پرهیز غذایی است اما دانشمندان دانشگاه ماساچوست به تازگی روش جدیدی را برای درمان دیابت نوع یک کشف کردند که از طریق آن می توان دیابت نوع یک را درمان کرد
طبق آمار سازمان بهداشت جهانی حدود ۴۲۲ میلیون نفر در سراسر جهان درگیر دیابت هستند. همچنین براساس اطلاعات این سازمان، سالیانه ۱.۵ میلیون نفر به دلیل ابتلا به قند خون بالا جان خود را از دست میدهند. با توجه به این میزان فراوانی، دیابت جزو بیماریهای حائز اهمیت محسوب میشود. ابتلا به این بیماری مساوی با زدن یک عمر انسولین و پرهیز غذایی است اما دانشمندان دانشگاه ماساچوست به تازگی روش جدیدی را کشف کردند که از طریق آن میتوان دیابت نوع یک را درمان کرد.
دیابت نوع یک
دیابت نوعی بیماری متابولیک (سوخت و ساز مواد غذایی) مزمن است. در این بیماری هورمونی به نام انسولین عملکرد خود را از دست میدهد. این هورمون توسط غده پانکراس یا همان لوزالمعده ترشح میشود. وظیفه اصلی آن، این است که گلوکز را به سمت سلولهای بدن هدایت کند. زمانی که انسولین در انجام وظیفه خود ناتوان است، گلوکز به جای ورود به سلول، در خون انباشته میشود و به این ترتیب سطح آن در بدن بالا میرود.دیابت نوع یک به دیابت وابسته به انسولین معروف است و نوعی اختلال خودایمنی شناخته میشود. در این نوع دیابت،سیستم ایمنی بدن به سلولهای تولیدکننده انسولین در لوزالمعده حمله میکند و توانایی بدن در تولید انسولین را از بین میبرد. دیابت نوع یک معمولا مادرزادی است و به همین دلیل در کودکان بیشتر دیده میشود.
روشهای نوین درمان
پمپ انسولین
یکی از فناوریهای نوین که بر پایه سیستمعاملهای جدید برنامهریزی شده، پمپ انسولین است. این وسیله در ابعاد یک تلفن همراه است و در بیرون از بدن قرار میگیرد. پمپ مجهز به یک مخزن کوچک انسولین و یک لوله باریک است و قادر است انسولین داخل مخزن را به لایه زیرپوست انتقال دهد. در سال ۲۰۰۹ پمپ انسولین برای کودکان مبتلا به دیابت نوع یک توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید شد.
پیوند پانکراس
یکی از روش هایی که برای درمان دیابت پیشنهاد شده ، پیوند پانکراس است اما این روش با محدودیت های مرتبط با مشکلات رد پیوند و دسترسی محدود به بافت مناسب پیوند مواجه است.
سلولهای بنیادی
استفاده از سلول های بنیادی برای درمان دیابت به دو روش صورت میگیرد:
*در روش اول، سلول بنیادی در محیط کشت به سلول بتای پانکراس تمایز یافته و سپس سلول های تمایز یافته به بدن فرد مبتلا به دیابت نوع یک پیوند زده می شود.
* در روش دوم، سلول های بنیادی به صورت تمایزنیافته به بدن فرد بیمار وارد میشود و در بافت پانکراس و تحت تاثیر فاکتورهای محیطی بافتی به سمت سلول های پانکراسی تمایز پیدا میکند.
روش جدید چه میگوید؟
در مطالعه جدید که روی میمونهای سینومولگوس انجام شد، محققان با پیوند جزایر پانکراس ترکیب شده با یک میکروژل حاوی FaSL (پروتئینی که در مرگ سلولی نقش دارد) به موفقیت باورنکردنی رسیدند.
همچنین در این تحقیق به جای پیوند سلول ها به کبد (مسیر بالینی معمولی)، محققان یک کیسه کوچک در اومنتوم(پرده ای است که روده ها را پوشانده) یک لایه مسطح بزرگ از بافت چربی درست زیر معده تشکیل دادند.جی لی، محقق اصلی این تحقیق میگوید: «برخلاف کبد، اومنتوم یک اندام غیر حیاتی است که در صورت بروز عوارض ناخواسته،میتوان آن را حذف کرد. بنابراین، اومنتوم مکان امنتری برای پیوند جهت درمان دیابت است.» محققان معتقدند :
« رویکردشان به پیوندها اجازه داده تا بیش از شش ماه بدون داروهای دیابت زنده بمانند و دیابت را کنترل کنند.»
تا کی باید منتظر باشیم؟
اگرچه برنامه ریزی برای یک کارآزمایی بالینی انسانی آغاز شده است، اما هنوز راه زیادی تا رسیدن به این هدف که یک بیمار دیابت نوع یک واقعاً انتظار دریافت آن را داشته باشد، باقی مانده است.