کتابدونی/ این اصطلاح را بارها شنیده اید که “آب که از سر گذشت، چه یک ذرع چه صد ذرع ـ چه یک نی چه صد نی” یا “آب که از سر گذشت چه یک وجب چه صد وجب” که کنایه از زمانی است که کار خراب می شود و آنچه که نباید بشود شد دیگر زیاد و کمش فرقی نمی کند. در زمانهای گذشته ، گاوچران ها ، گاومیشهای خود را از رود جیحون می گذراندند که معمولا در فصول سرد سال، به دلیل طغیان آب به عمق رود افزوده می گشت و گاوچران ها با وجود آشنایی داشتن به مسیر رود به دلیل همین تغییر ناگهانی عمق ، امکان داشت که در آب غوطه ور شوند و گاهی آب حتی از سرشان هم می گذشت اما برای عبور گله ، همچنان به راه خود ادامه می دادند و وقتی از آنها علت این کار را جویا می شدند می گفتند : ” در فصل سرما ، آب که از سر گذشت در جیحون چه به سری چه به وجبی چه به نیزه ای چو به زرعی…. ” یعنی اتفاق بد افتاده است چه اندکی چه به میزان زیادی .
