یکی از عوامل ایجاد تغییر در توصیههای استفاده از ماسک، درک بهتر کووید ۱۹ و نحوه انتشار آن است که اجرای همه آنها میتواند به میزان قابل توجهی به کنترل پاندمی کمک کند.
کاربرد ماسک برای کاهش انتقال میکروبها در برخی کشورها سابقهای طولانی دارد؛ اما بسیاری از خانوادهها سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۸-۱۳۹۹) را به عنوان اولین سالی که ماسک زدند، بیاد خواهند داشت. استفاده از ماسک صورت صرف نظر از هر سناریویی که به چه صورت استفاده میشود، برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا بهتر از فاصله گذاری اجتماعی عمل میکند؛ استفاده از ماسک تقریباً در همه کشورهای جهان در مقطعی از همهگیری اجباری شد، اما به دلیل شواهد ضد و نقیض هنوز در مورد اثربخشی آنها صحبت نمیشود. در این گزارش به ضرورت استفاده از ماسک و جزئیات آن در همهگیری امیکرون میپردازیم:
* لزوم استفاده درست از ماسک صورت
دولت انگلیس، سازمان جهانی بهداشت (WHO) و مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها (CDC) در ایالات متحده همگی در طول همهگیری موضع خود را در مورد ماسک زدن تغییر دادهاند؛ این رهنمودهای متغیر ممکن است همان قدر که مفیدند، سردرگمکننده هم به نظر برسند. در آغاز همهگیری در فوریه ۲۰۲۰، بهداشت همگانی انگلیس مردم را به ماسک زدن تشویق نکرد. جیک دانینگ، رئیس بیماریهای نوظهور و بیماریهای مشترک میان انسان و دام (بیماریهای عفونی که بین انسان و حیوانات منتشر میشود) در «پیاچای» (PHE) به ایندیپندنت گفت که در بین کسانی که در مکانهای عمومی ماسک میزنند، «شواهد اندکی دال بر فایده گسترده آن» وجود دارد. وی توضیح داد که دلایل متعددی وجود دارد که چرا آنها بیتاثیرند: «ماسکهای صورت باید بهدرستی استفاده شوند، بهطور مرتب عوض شوند، بهدرستی برداشته شوند، بهطور ایمن دور انداخته شوند و در ترکیب با رفتار بهداشت عمومی درست استفاده شوند تا موثر باشند».
* کاهش موارد ابتلا به آنفلوآنزا در پی رعایت پروتکل بهداشتی
بیتردید موارد ابتلا به آنفلوآنزا در سال جاری بسیار کم بوده است. دادههای ماه فوریه بهداشت و درمان عمومی انگلستان (بخشی از بریتانیا) نشان میدهد که حتی یک مورد ابتلا به آنفلوآنزا در هفت هفته پیش از آن گزارش نشده بود. این گزارش موید گزارش دیگری از کالج سلطنتی پزشکان عمومی در ماه اوت ۲۰۲۰ است که میگوید میزان ابتلا به آنفلوآنزا در میانگین فصلی پنج سال در پایینترین سطح بوده است. ونسا سالیبا، رئیس نظام درمان عمومی انگلیس، میگوید دلیل آن افت روشن است: «کاهش موارد ابتلا به آنفلوآنزا احتمالا به دلیل تغییر رفتار ما از جمله حفظ فاصله اجتماعی، پوشیدن ماسک صورت و شستن دستها و نیز کاهش سفرهای بینالمللی بوده است».
* ضرورت ارتقای ماسک صورت در شیوع سویه جدید
کارشناسان هشدار میدهند، در زمان شیوع سویه امیکرون و با توجه به قابلیت انتشار گسترده این سویه جدید، لازم است افراد ماسک صورت خود را ارتقا دهند و از گزینههای بهتر و باکیفیت استفاده کنند؛ به ویژه اگر هنوز افرادی هستند که از ماسک پارچهای استفاده میکنند. لیانا ون، تحلیلگر پزشکی سیانان، پزشک اورژانس و استاد مدعو سیاست گذاری و مدیریت سلامت در دانشکده موسسه میلکن دانشگاه جورج واشنگتن، میگوید: «ماسکهای پارچهای در زمان همهگیری سویه امیکرون گزینه مناسبی نیستند». وی در یک مصاحبه تلفنی جداگانه اضافه کرد: «این چیزی است که دانشمندان و مقامات بهداشت عمومی ماهها، ماههاست که درباهر آن صحبت میکنند؛ شهروندان باید حداقل ماسک جراحی سهلایه بپوشند.»
این محقق اضافه کرد، در حالت ایدهآل، افراد باید در مکانهای شلوغ از ماسک KN۹۵ یا N۹۵ استفاده کنند؛ این ماسکها با داشتن تناسب بهتر و مواد خاصی مانند الیاف پلی پروپیلن که به عنوان موانع مکانیکی و الکترواستاتیکی عمل میکنند، بهتر ازمابقی ماسکها از ورود ذرات ریز به بینی یا دهان جلوگیری میکنند و برای عملکرد صحیح باید به خوبی در روی صورت قرار بگیرند.
در طول چند ماه اول همهگیری، کارشناسان بهداشت عموم مردم را از خرید ماسکهای N۹۵ منصرف کردند، زیرا متخصصان پزشکی با کمبود تجهیزات حفاظت شخصی مواجه بودند؛ اما در حال حاضر ماههای زیادی از زمانی که عرضه N۹۵ با مشکل مواجه شده است، میگذرد. با این حال، جدیدترین راهنمایی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده در مورد انتخاب، استفاده صحیح، تمیز کردن و نگهداری ماسکهای صورت به افراد توصیه میکند از ماسکهای N۹۵ خودداری کنند و در عوض ماسکهایی را با دو یا چند لایه پارچه قابل شستشو و تنفس انتخاب کنند که لیانا ون، آن را بسیار اشتباه میداند.
* تغییر راهنمای استفاده از ماسک در پی درک بهتر انتشار کووید ۱۹
ارین بروماژ، دانشیار زیست شناسی در دانشگاه دارتموث ماساچوست میگوید: یکی دیگر از عوامل ایجاد تغییر در توصیههای استفاده از ماسک، درک بهتر کووید ۱۹ و نحوه انتشار آن است. ماسکهای پارچهای که قبلاً در همهگیری تشویق میشد، میتوانند قطرات بزرگ را فیلتر کنند، در حالی که ماسکهای موثرتر، مانند N۹۵، میتوانند هم قطرات بزرگ و هم ذرات معلق در هوا یا ذرات کوچکتر را که به طور بالقوه مملو از ویروس معلق در هوا هستند، در صورت وجود افراد آلوده فیلتر کنند. پوشش صورت پارچه ای همچنین دارای ۷۵ درصد نشتی به داخل و خارج است که مقامات بهداشتی آمریکا این نشت را به ترتیب به عنوان «درصد ذرات وارد شده به صورت» و «درصد ذرات بازدم شده توسط منبعی که از صورت خارج می شود» تعریف میکنند. طبق بیانیه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده آمریکا، ماسکهای N۹۵ درصورت استفاده درست، مناسب و شرایطی که مورد تایید موسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی ایالات متحده باشند، میتوانند تا ۹۵ درصد از ذرات موجود در هوا را فیلتر کنند. ماسکهای جراحی یا یکبار مصرف نیز حدود ۵ تا ۱۰ درصد کمتر از ماسک های تنفسی N۹۵ مؤثر هستند.
* کاهش قابل توجه میزان انتقال ویروس با استفاده از ماسک
محققان در مطالعه اخیر خود دریافتند، پوشیدن یک پوشش میتواند خطر ابتلا به این بیماری را تا ۲۲۵ برابر کاهش دهد، در حالی که بسیاری صرفاً به قانون رعایت سه متر فاصله تکیه میکنند. این مطالعه نشان داد در صورت تکیه بر قانون رعایت فاصله سه متری، ۹۰ درصد احتمال ابتلا به کووید وجود دارد. اگر هر دو نفر از ماسکهای درجه پزشکی FFP ۲ استفاده کنند، خطر انتقال فقط ۰.۴ درصد است. کارشناسانی که این مطالعه را انجام دادند تاکید کردند، یافتههای آنها «فاصلهگذاری اجتماعی را کماهمیت میکند».آخرین تحقیق، توسط تیمی از متخصصان آلمانی و آمریکایی، جدیدترین تحقیقی است که به این نتیجه رسیده، پوشیدن پوشش صورت محافظت بسیار بالایی را ارائه میدهد.اگر افراد به مدت ۵ دقیقه روبروی فرد آلوده بایستند و هیچ کدام از آنها ماسک نزنند، حتی با فاصله ۳ متری، ۹۰ درصد احتمال ابتلا به کووید وجود دارد. این بررسی پس از یک مطالعه بزرگ انجام شد که نشان داد استفاده گسترده از ماسک میتواند نرخ عفونت را تا ۵۰ درصد کاهش دهد، یعنی دو برابر میزان فاصله گذاری صرفاً اجتماعی.