خراسان/ پالس اکسیمتر دستگاهی برای اندازه گیری میزان هموگلوبین اشباع شده با اکسیژن است که این روزها پر کاربرد است
اگر شما هم سرو کارتان به مراکز اورژانس و بیمارستان افتاده باشد ، وسیله کوچکی مانند دستگاه دوخت کوچک را میبینید که انگشت بیمار بین آن قرار گرفته است . نام این دستگاه« پالس اکسیمتر» است . این وسیله غیر تهاجمی و به سادگی استفاده می شود. برای آشنایی بیشتر با این وسیله مطلب زیر را مطالعه کنید:
ویژگی دستگاه پالس اکسیمتر
پالس اکسیمتر سریعتر از ارزیابی فشارخون، نبض و تنفس، مشکلات موجود در اکسیژن رسانی را نشان میدهد.
قسمتهای اصلی دستگاه
پروب( یکی از اجزای تجهیزات تصویربرداری) پالس اکسیمتر
مانیتور
کار دستگاه
این دستگاه از یک سنسور نوری تشکیل شده است که روی شریان کوچک نبضدار، قرار میگیرد. (معمولاً روی انگشت اشاره شخص) در یک طرف دوLED به عنوان فرستنده قرار گرفته است که دو موج نور قرمز با طول موج ۶۶۰ نانومتر و مادون قرمز با طول موج ۹۳۰ نانومتر را انتشار میدهد. نور قرمز رنگ توسط هموگلوبین که رنگ طبیعی آن آبی است و مادون قرمز توسط اکسیژن ترکیبی با هموگلوبین (HbO2 ) جذب میشود. در طرف دیگر دستگاه یک گیرنده یا در اصطلاح یک فتودیود قرار دارد که وظیفه آشکارسازی نور عبوری از بافت را دارد. نور توسط گیرنده بر حسب میزان شدت نور به یک سیگنال الکتریکی تبدیل میشود در واقع این سیگنال ورودی بعد از محاسبات مقدار اکسیژن خون را تعیین میکند.
موارد خطای دستگاه
۱-در معرض نور شدید قرار گرفتن
۲-فشار خون خیلی بالا یا پایین شخص
۳-دمای غیر عادی بافت
۴-وجود جذب کنندههایی مثل لاک یا رنگ
۵- وضعیت نامناسب انگشت اشاره در مکان مشخص
نقاطی در بدن که در بزرگ سالان بیشتر برای اتصال اکسیمتری استفاده میشود انگشت دست، انگشت پا و بالا یا پایین گوش و در نوزادان، کف پا یا کف دست یا انگشت شست پا یا دست است.
نکات کاربردی
برای کنترل تعداد ضربان قلب بهتر است ضمن استفاده از اکسیمتر حتماً نبض بیمار کنترل شود چون این دستگاه ممکن است در اثر عواملی چون لرزش، درجه حرارت محیط یا کاهش شارژ دچار نوسان شود و تعداد نبض را غیر واقعی نشان دهد.
اکسیمتر درصد هموگلوبین اشباع شده با اکسیژن را نشان میدهد. مقدار طبیعی آن برای شخصی که در هوای اتاق نفس میکشد ۹۷-۹۹ درصد است. درصد کمتر از ۹۵ میتواند نشانه هیپوکسی( کمبود اکسیژن) بیمار باشد.
نکته
در صورت مسمومیت بیمار با مونوکسید عدد اکسیمتر به میزان زیادی بالا خواهد بود که غیر دقیق است. در واقع چون دستگاه میزان اشباع هموگلوبین را مشخص می کند در مسمومیت با مونوکسید، میزان اشباع هموگلوبین را با گاز مونوکسید نشان میدهد. (این گاز ۲۰۰ برابر میل ترکیبی بیشتری نسبت به اکسیژن برای ترکیب شدن با هموگلوبین دارد)